Mini Dizi Künyesi

Vizyon Tarihi: 6 Eylül 2019

Tür: Dram, Tarihi

Yapım: Fransa

Süre: 1 Sezon, 6 Bölüm, 43 – 63 Dakika

Imdb Puanı: 7,9

Oyuncular (Seslendirme): Sacha Baron Cohen, Hadar Ratzon Rotem, Nuh Emmerich

Yönetmen: Gideon Raff

            The Spy, İsrail’in Mossad istihbarat teşkilatının Suriye’ye ajan olarak gönderdiği Eli Cohen’in ajan olma ve sonraki süreçlerini ele almaktadır. Bu süreçler, altı bölümlük bir mini dizi olarak karşımıza çıkmaktadır.

‘‘Yazı spoiler içermektedir.’’

Eli Cohen, Nadia Cohen ile evli Mısır’dan İsrail’e göçmüş Yahudi bir muhasebecidir. Düzenli bir iş hayatına sahip olan Eli’nin, Nadia ile mutlu bir evliliği vardır. Nadia ve Eli’nin birbirlerine hiç beklenmedik yerlere not bırakmaları gibi ritüellere sahip olmaları, birlikte geçirilen zamana özen göstermeleri, birlikteyken anda ve orada olabilmeleri ve birbirlerini desteklemeleri ile sağlıklı bir ilişki dinamiğine sahip oldukları gözlemlenmektedir.

Eli, mutlu bir ilişkiye sahip olmasına rağmen öznel iyi oluşunda olumsuzluğu hissettiği boyutlar da bulunmaktadır. Öznel iyi oluş, kişinin sahip oldukları doğrultusunda olumlu duyguların olumsuz duygulardan fazla olması olarak özetlenebilir. Sahip olduğumuz aile, evlilik, sosyal ortam, iş, sağlık gibi farklı boyutlar öznel iyi oluşumuzu etkilemektedir.   Eli’nin de sahip olduğu iş onu tam anlamıyla tatmin etmemektedir. Eli, daha önce devlet için çalışmış ve ajan olabilmek için de iki kez Mossad’a başvuruda bulunmuş ancak reddedilmiştir. Mossad’ın Suriye’ye en kısa zamanda ajan göndermeye ihtiyacı vardır ve eski başvurulardan Eli’yi görüşmeye çağırırlar. Eli, bu işin onu heyecanlandırması ve eşine daha iyi bir gelecek vermek istemesi ile teklifi kabul eder ve eğitimi başlar. Ajanlık için kısa sayılabilecek bir sürede eğitimini yüksek başarı ile tamamlayan Eli’nin artık göreve gönderilme zamanı gelmiştir. Eli, Nadia’ya onun Savunma Bakanlığında alıcı olarak iş yapacağını söyler. Nadia, aynı süre içerisinde hamile olduğunu öğrenmesine rağmen Eli’nin bu iş için heyecanını görünce bunu gizleyerek eşinin tercihine yönelik destekleyici bir tavır sergilemektedir.

Eli, yeni görev yerine giderken yeni bir kimliğe bürünmek durumundadır. Eli’nin yeni kimliğine göre o artık Suriye doğumlu ancak daha önce hiç orada yaşamamış zengin iş adamı Kamel Amil Taabet’tir. Eli, İsviçre’de diğer kimliğine bürünmektedir. Bu değişim bir odada, bir dolap üzerinden sunulmaktadır. Eli, Eli olarak kendine ait her şeyi düzenli bir şekilde dolabın bir tarafında bırakır dolabın o tarafı kapanıp diğer taraf açılır ve burada Kamel’in kıyafetlerini giyer. Aslında değişen kıyafetler değil Eli’nin kimliğidir.

Eli’nin kimliği değişse de sahip olduğu kişilik özellikleri sayesinde Kamel’in ajanlık konusunda üst kesime sızması çok kolay olacaktır. Bu noktada Eli’nin kişiliğine, Gordon Allport’un ilk olarak ortaya attığı ayırıcı özellik kişilik yaklaşımı olarak bilinen “Beş Faktör Kuramı” üzerinden bakılabilir. Beş faktör kişilik kuramı; uyum, öz denetim, dışa dönüklük, gelişime açıklık ve nevrotiklik şeklinde alt boyutlara ve bunların birbirinden bağımsız olmadığı düşüncesi ile ortaya çıkan esneklik (dışadönüklük, gelişime açıklık) ve durağanlık (uyum, nevrotiklik, özdenetim) olmak üzere üst düzey boyutlara ayrılmaktadır. Eli’nin kişiliği bu boyutlar açısından incelendiğinde dışadönük ve gelişime açıklık alt boyutları yani esneklik üst düzey boyutu göze çarpmaktadır. Sosyal yönünün ağır basması, neşeli, girişken, arkadaş canlısı olması gibi dışadönüklük özellikleri; yeniliklere açık olup yeni durumlara kolay uyum sağlayabilmesi, olaylar karşısında özgün olması, sorunlara ve anlık durumlara yönelik yaratıcı ve düşüncede esnekliğe sahip olması gibi gelişime açıklık özellikleri gözlemlenmektedir.

Eli yani Kamel, İsviçre’de Suriyeli bürokrasiler ve üst konumdakiler ile iletişime ve samimi ilişkilere geçmek ile işe başlamıştır. Bir süre sonra burada kurduğu dostluklar ile Suriye’ye girişini kolayca yapabilmektedir. Suriye’de bulunduğu sürelerde de aynı şekilde üst konumdaki kişiler ile yakınlık kurmuştur ve burada kısa zaman içerisinde birçok dost edinmiştir. Eli’nin planları, sağladığı bu ortam sayesinde çok iyi bir şekilde ilerlemektedir. Eli’nin bu kadar kısa sürede birçok kişi ile samimi bir ilişki kurması, Salovey ve Mayer tarafından ortaya atılan duygusal zeka kavramını da akla getirmektedir. Bir zeka türü olarak karşımıza çıkan duygusal zeka; özbilinç, duyguları idare edebilme, kendini harekete geçirebilme, başkalarının duygularını anlamak ve sosyal beceriler olmak üzere beş birleşenden oluşmaktadır. Sosyal boyutta kolay ve sağlam ilişki kurabilmesinin yanında içinde bulunduğu zorlu ikili durumun yönetimini yapabilmesi ve özellikle çok zorlandığı anlarda dahi bu süreci yönetebilmesi Eli’nin duygusal zekasının yüksek olduğunu düşündürmektedir. Kamel olarak edindiği arkadaşının onun hakkında söylediği “Seni kıskanıyorum, herkes seninle tanıştığı ilk anda seni seviyor, sana saygı duyuyor. Sen bir odaya girdiğinde herkes senden bir parça istiyor.” şeklinde durumu ifade etmesi, sahip olduğu kişiliğin ve duygusal zekasının göstergesi olarak değerlendirilebilmektedir.

Eli, Suriye’de o kadar önemli bir yere gelmiştir ki hükümetin değişiminde çok önemli bir rol oynamıştır. Yeni gelen hükümeti destekleyerek, eski kurduğu dostlukları göz ardı etme durumunda kalmış, işi için bu yeni duruma hızlı bir uyum sağlamıştır. Kamel olarak verdiği bu kararda duyguları ile baş edemediği bir anda evde duygusal bir patlama yaşar ve dolaptan tereyağı ve ekmek alıp ağlayarak yemeye çalışır. Eli ve Nadia’nın, birlikteyken sürekli bunları yemeleri ve Eli’nin duygusal olarak zorlandığı bir anda buna başvurması kendini güvende hissettiği bir yerde ait olma ihtiyacını ve Kamel olarak Eli’nin hayatına duyduğu özlemi gözler önüne sermektedir.

Yaşadığımız zorlu koşullarda bize dayanma gücü veren en önemli kavramlardan biri umut olarak yorumlanabilmektedir. Umut, içerisinde olduğumuz zorluklara karşın bu sürecin üstesinden gelinebileceğini ve bir şeylerin yoluna gireceğini aşılamaktadır. Eli’nin ülkesi, işleri ve kendi ailesi açısından bir şekilde her şeyi yoluna koyabilme umudu bulunmaktadır. Her şey yolunda giderken Suriye’de devlet teşkilatı içerisinde önemli bir göreve aday gösterilmektedir. Ancak iyice karışan Suriye’de bunu kabul etmesinin neler yaşatabileceğini düşünen Eli küçük bir molaya ihtiyaç duyar ve İsrail’e ailesinin yanına döner. Suriye’ye geri döndüğünde artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını düşünmektedir. İsrail’e geri dönebileceğine ve geleceğine yönelik Eli’nin umudu tükenmiştir. Bunu da İsviçre’deki dolap üzerinden kimliğini değiştiren Eli, Kamel’e büründükten sonra Eli ye ait şeyleri yere öylece atıp gitmiştir. Artık geri dönüşün olmayacağına yönelik içinde bulunduğu umutsuzluğu bu şekilde gözler önüne sermektedir.

Eli Cohen, Suriye’ye geri döndüğünde bir süre sonra İsrail’e bilgi aktarımı yaparken yakalanır ve idama mahkûm edilir. Eli Cohen, ajan olmasına yönelik büyük bir şaşkınlık ve hayal kırıklığına karşın idamı sırasında da birçok kişinin üzüldüğü gözlenmektedir.

Filme İlişkin İzlenimlerim

Gerçek bir yaşantıyı, uzun soluklu olacak şekilde gözler önüne seren güzel bir mini dizi diyebilirim. Eli Cohen’in hayatı ile ilgili olarak hala naaşının ailesine verilmemesi konusu etkilendiğim noktalardan biri olmuştur. İyi seyirler…

Fatma BATIK ŞİMŞEK

        Psikolojik Danışman