Dünya nüfusunun hızla artması sağlık bakım ihtiyacının da artmasına neden olmuştur. Giderek artan sağlık bakım ihtiyacı tüm sağlık alanını etkilese de gerek lisans mezunu gerekse aktif şekilde hemşirelik mesleğini yapan bireylerin çoğunlukta olması ve bütüncül bakım vermelerinden ötürü hemşire ile hemşirelik öğrencileri bu değişim ve gelişimlerden büyük oranda etkilenmektedir. Gelişen ve değişen dünya ile birlikte hemşirelik mesleğinin uygulamalarının güçlenmesi sağlanmalıdır (Garret, 2012).
Değişen dünya ile birlikte sağlık süreçlerini ve sistemlerini güçlendirmek için yeni yaklaşımların benimsenmesi ve sağlık eğitimlerinde kullanılması konusunda bir strateji gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu stratejiler sonucunda yeni teknolojilerin geliştirilerek hemşirelik eğitiminde uygulanması öğrencilerin güvenilir bir ortamda becerilerini geliştirmek için büyük bir fırsat olacağı düşüncesini arttırmaktadır. Hemşirelik öğrencilerinde müfredatında uygulanacak bu uygulamalar öğrencilerin sistemli düşünme, disiplin kazanma, özgün bilgi sahibi olma, kanıta dayalı uygulama, artan deneyim, bilişsel süreçlerin geliştirilmesi gibi birçok alanda yeterliliğinin sağlanması için önemlidir (Şahin, 2019). Bu yeni teknolojilerin son zamanlarda kullanılan formatı olarak oyun temelli öğrenme yöntemi sıkça karşımıza çıksa da aktif olarak pek fazla kullanılmamaktadır.
Oyun temelli öğrenme; hemşirelik eğitiminde belirlenen kazanımlara oyun aracılığıyla ulaşılmasını sağlayan, öğrencilerin aktif olduğu bir eğitim modelidir. Bu modelde eğitimciler ise danışman ve yol gösterici roldedir (Weisberg, 2013). Oyun temelli öğrenme kullanımı yeni bir yöntem değildir fakat sıkça kullanılmadığı için dikkat çekmemiştir. Oyun temelli öğrenme yöntemi genellikle sağlık alanında kullanılmaktadır. Bu yöntem kullanımı rahat, ilgi çekici, etkileşimi ve geri bildirimi olan bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır (Blakely, 2009; Gibson, 2013). Bu uygulamada eğitmenler, oyunları motive edici olarak değerlendirmekte ve derse katılımın arttırdığını ifade etmektedirler. Oyunlar, çok çeşitli klinik ve akademik uzmanlıklara adapte edilmekle birlikte yeterlilikleri uygulamak ve geliştirmek için bütüncül ve sanal bir ortam sunmaktadır (Gibson, 2013).
Oyun içerisinde öğrenciler; var olan eksikliklerini düzenleme ve değerlendirme şansını yakalamaktadır. Oyunlar eğitmenin öğrenciyi detaylı değerlendirmesini ve öğrencilerin sosyalleşmelerini de sağlamaktadır. Oyunlar, öğrencileri aktif tutacak, motive edecek tekniklere sahiptir. Günümüzde öğrencilerin eğitim süreçlerinden beklentisi aktif katılım, uygulama ve yaşayarak öğrenme olduğu için geleneksel yöntemlerin kullanılması bu talepleri karşılayamamaktadır. Bu nedenle oyun temelli öğrenme yeni kuşak öğrencilerin derslere aktif katılımını sağlayacak bir uygulamadır (Boctor, 2013).
Teknoloji kuşağı olarak nitelendirilen günümüz öğrencileri, pasif ve geleneksel öğrenme yöntemleri ile sağlanan öğrenimi yeterli bulmayabilir hatta sıkıcı bularak odaklanmakta problem yaşayabilmektedirler (White, 2018). Hemşirelik eğitiminde oyunların kullanımı, 1980’lere kadar dayanmaktadır. Fakat oyun temelli öğrenme yöntemi hemşirelik eğitiminde daha önceleri genellikle eğlenme yöntemi olarak kullanılmaktaydı. (Boctor, 2013).
Oyun temelli öğrenme yöntemlerine bir örnek olarak sanal oyun simülasyonları hemşirelik eğitimde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, öğrencilerin sanal bir hasta alıp hemşirelik kritiğini hemşirelik bilgisini kullanarak yapmasını sağlar. Kamera ile kaydedilen hastanın değerlendirme süreci eğitmen hemşireler tarafından yapılır. Böylece öğrenciler hemşirelik rollerini somutlaştırır, öğrencilerin klinikten önce özgüveni artar, karar verme mekanizmasını geliştirir ve öğrencilere gözlem yapmanın yanı sıra klinik bir deneyim sağlar (Tan, 2017).
Teknolojinin gelişmesi birçok alanda değişime neden olduğu gibi eğitim alanında da etkisini göstermiştir. Hemşirelik eğitiminde bilgi, beceri ve tutum sürekli değişmekte, bunlar hemşirelik eğitiminde yeniliğe neden olmaktadır. Bu nedenle hemşirelik eğitiminde oyun temelli uygulamaların yapılması önemlidir (Şahin, 2019).
Adile Bozkurt
Uzman Psikiyatri Hemşiresi/ Araştırma Görevlisi/Doktora Öğrencisi
