Yazarın Adı: Dr. Christopher K. Germer, Dr. Kristin Neff

Yayınevi: Diyojen Yayıncılık

 Basım Yeri ve Tarihi: İstanbul, 2019

Sayfa Sayısı: 285

&nbspKlinik Psikolog Dr. Christopher Germer Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde psikiyatri alanında öğretim üyesidir. Psikoterapi ve Meditasyon Enstitüsü ile Şefkat ve Farkındalık Merkezi’nin kurucularındandır. Doç. Dr. Kristin Neff, Texas Üniversitesi’nde Eğitim Psikoloji bölümünde ders vermesinin yanı sıra, Cristopher Germer ile öz şefkat araştırmaları alanında öncü isimlerden biridir.

&nbspÖz Şefkatli Farkındalık, bireylerin öz şefkatlerini geliştirmek amacıyla tasarlanmış ilk program olma niteliği taşımaktadır. Öz Şefkatli Farkındalık fikri, 2008 yılında yazarların bilim insanları için programlanan meditasyon inzivası sırasında bir araya gelmeleri ile ortaya çıkmıştır.  2010 yılında yazarlar birlikte topluma yönelik ilk Öz Şefkatli Farkındalık programı düzenlemişlerdir.

Kitap, öz şefkatin ne olduğu, faydaları, fizyolojisi ve öz şefkati geliştirmeye yönelik yöntem ve teknikleri içeren yirmi dört bölümden oluşmaktadır.  Her bir bölümde; okuyucuya kavramları deneyimleme fırsatı sunmak adına uygulama ve egzersizlere yer verilmiş, aynı zamanda kitap, Öz Şefkatli Farkındalık kursuna katılmış kişilerin kişisel deneyimleriyle zenginleştirilmiştir.

Öz şefkat; öz nezaket, ortak insanlık hali ve farkındalık olmak üzere üç temel bileşenden oluşan, en çok ihtiyaç duyulduğunda kişinin kendisine iyi bir arkadaş, bir iç düşmandan ziyade bir iç müttefik olabilmenin öğrenildiği yaklaşım olarak tanımlanmıştır. Kitapta, kendine daha fazla şefkat gösteren insanların daha az anksiyete, depresyon, utanç, stres yaşadıkları ve bu kitabın temel aldığı program olan Öz Şefkatli Farkındalık kursuna giden insanların öz şefkat düzeylerini ortalama % 43 oranında artırdıkları araştırma sonuçlarıyla desteklenmiştir.

Birey merkezli terapi, Gestalt terapi ve pek çok duygu kuramında olduğu gibi ‘farkındalık’ öz şefkatin de temeli olarak ele alınmıştır. Öz Şefkatli Farkındalık programının temel savı; bireyin, acısına farkındalıkla yaklaşmadıkça şefkatle yanıt veremeyeceği yönündedir. Programın egzersizlerinin temelinde meditasyon çeşitleri bulunmakta, bunların ilki ve en önemlisi olarak da farkındalığı geliştirmek amacıyla şefkatli nefes meditasyonu ele alınmaktadır. Öz şefkatin gelişiminde önemli bir basamak olarak bireyin kendisi için ‘sevgi dolu nezaket’te bulunması ele alınan bir diğer kavramdır. “Neye ihtiyacım var? , Neyi duymak isterdim? , Neyi kesin olarak bilmek isterdim?” sorularıyla okuyucunun kendi sevgi dolu nezaket cümlelerini bulması amaçlanmakta ve ‘ Dilerim ben…’ cümle kalıplarını içeren, programın en önemli ikinci meditasyonu aşama aşama anlatılmaktadır.

Peki; öfke, korku, endişe, keder, utanç gibi zorlu duygularla karşılaşıldığında duygulara öz şefkatle yönelebilmenin yolları nelerdir? Öz şefkatin kaynakları, hem zorlu duygulardan kaçınmadan hem de bu duygular altında ezilmeden onlarla çalışılmasına yardımcı olmaktadır.  Kitapta zorlu duygularla çalışmak için; duyguları etiketlemek, bedendeki duyguların farkında olmak ve yumuşat (fiziksel şefkat) – yatıştır (duygusal şefkat) – izin ver (zihinsel şefkat) olmak üzere üç önemli strateji uygulamalı olarak ele alınmaktadır. Ancak; utançla çalışırken diğer stratejilere ek olarak Bilişsel Terapi tekniği olan olumsuz temel inançların bulunması yöntemi de anlatılmaktadır.

&nbspKitapta, öz şefkat yalnızca kişinin kendisiyle olan ilişkisini etkileyen bir olgu olarak değil aynı zamanda, öz şefkatin başkalarıyla kurulan ilişkilere etkisi ve önemi gerçek yaşamdan örneklerle ele alınmıştır. Pek çoğumuzun ilişkilerde hissettiği duygulardan olan öfkenin, kötü şöhretine rağmen işlevleri anlatılmış ve öfkenin altında yatan temel ihtiyaçları uygulamalarla okuyucunun keşfetmesi amaçlanmıştır.  Öfkeyi serbest bırakmanın yolunun da hem kendimizi hem de karşımızdakini affetmekten geçtiği ve bunun yollarının ne olduğu adım adım uygulamalarla anlatılmaktadır. Son olarak, kitapta yer verilen tüm bu meditasyon ve uygulamalardan, okuyucunun kendine en uygun olanları seçip hayatına geçirmesi yüreklendirilmiştir.

Kitaba dair kişisel izlenimim:

Sekiz haftalık Öz Şefkatli Farkındalık programını anlatan kitap dil itibariyle yalın, açıklayıcı, uygulamaların adım adım basamaklandırıldığı, okuması kolay bir eserdir. Her bölümde farklı meditasyonlara, duygusal egzersizlere yer verilmesine rağmen; uygulamaların temelinde bireyin kendine öz şefkatli yaklaşmasını sağlamak olduğu için kimi zaman egzersizler birbirini tekrar ediyor hissi uyandırmıştır. Öz şefkatin ne olduğu, ruh sağlığımıza çarpıcı etkileri ve öz şefkati hayatımıza aktarma noktasında detaylı bir bilgi birikimi sunan bu kitabı okumanızda yarar var diyebilirim.

Dilerim her birimiz kendimize iyi davranırız.

Keyifli okumalar.

Havva Nur ERAYDIN

Psikolojik Danışman