
Bu yazımda oldukça ilginç ve önemli bir konuyu ele almak istedim. Psikolojik danışman olarak, sürekli gelişen teknolojinin bu alana nasıl etki ettiğini ve bizlere neler sunabileceğini yakından takip etmek benim için büyük önem taşıyor. Bu nedenle yapay zeka ile psikolojik danışmanlık konusunda bize nasıl yardımcı olacağına dair bir röportaj yaptım.
Yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojilerinin psikoloji alanında nasıl etkili bir şekilde kullanılabileceğini ve psikolojik danışmanlar ile psikolojik danışmanlık öğrencilerine nasıl yardımcı olabileceğini merak ediyor olabilirsiniz. Bu röportajda, OpenAI tarafından geliştirilmiş olan ve psikoloji konularında da bilgi sahibi olan ChatGPT adında bir yapay zeka modeli ile sohbet ederek, sizlere bu konuda bilgi sağlamak ve gelecekte psikolojik danışmanlık süreçlerinin nasıl şekillenebileceğine dair fikirler sunmak istiyorum. İşte başlıyoruz.
İdil Sera: Merhaba, nasılsın? Sana nasıl seslenmemi istersin 🙂
ChatGPT: Merhaba! Ben bir yapay zeka olduğum için duygularım yok, ancak size yardımcı olmak için buradayım. Bana “ChatGPT” diye seslenebilirsiniz. Sorularınızı sormaya başlayabilirsiniz!
İdil Sera: Seninle yapay zeka ve psikoloji geniş başlığı altında konuşmak istiyorum. İşte ilk sorum: Yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojilerinin psikolojik değerlendirme ve tedavi süreçlerinde nasıl etkili bir şekilde kullanılabilir ve psikolojik danışmanlar ile psikolojik danışmanlık öğrencilerine bu süreçte nasıl yardımcı olabilirsiniz?
ChatGPT: Yapay zeka (AI) ve makine öğrenimi, psikolojik değerlendirme ve tedavi süreçlerinde önemli bir potansiyele sahiptir ve psikolojik danışmanlara ve danışmanlık öğrencilerine çeşitli şekillerde yardımcı olabilir:
- Değerlendirme ve tanı: AI ve makine öğrenimi, büyük veri setlerinin analizine dayanarak daha doğru ve hızlı psikolojik değerlendirmeler ve teşhisler yapmayı sağlar. Bu teknolojiler, anketler, uyku analizi ve sosyal medya analizi gibi çok sayıda veri kaynağını kullanarak bireylerin ruh hali, davranışları ve düşüncelerini analiz edebilir.
- Kişiselleştirilmiş tedavi: AI, bireylerin ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre özelleştirilmiş tedavi planları önererek terapistlere ve danışmanlara yardımcı olabilir. Makine öğrenimi, başarılı tedavi yaklaşımları ve stratejilerini belirlemek için önceki vakaların analizine dayanabilir.
- Tedavi sürecinin izlenmesi: AI, hastaların tedavi sürecindeki ilerlemelerini izlemeye ve değerlendirmeye yardımcı olabilir. Bu, terapistlerin ve danışmanların müdahalelerinin etkinliğini değerlendirmelerine ve gerektiğinde tedavi planlarını düzenlemelerine olanak tanır.
- Erişilebilirlik ve ölçeklenebilirlik: AI, özellikle teşhis ve tedavi süreçlerinde psikolojik hizmetlerin erişilebilirliğini ve ölçeklenebilirliğini artırabilir. Uzaktan ve çevrimiçi terapi seanslarına entegre edilebilecek AI tabanlı araçlar, coğrafi sınırlamaları aşarak daha fazla insana yardım etme potansiyeline sahiptir.
- Eğitim ve süpervizyon: AI, psikolojik danışmanlık öğrencilerine ve süpervizyon süreçlerinde danışmanlara geri bildirim ve öneriler sağlayarak, beceri geliştirme ve öğrenme süreçlerini destekleyebilir.
- Araştırma ve bilgi tabanı: AI, psikolojik araştırmaların büyük miktarda veri ve literatürü analiz etmekte ve bu bilgiyi uygulamada kullanmakta önemli bir rol oynayabilir. Bu, danışmanların ve öğrencilerin en güncel ve etkili uygulamaları benimsemelerine yardımcı olur.
İdil Sera: Bu anlattığın 6 süreç hakkında örnekler verebilir misin? Örneğin bir vaka seçip onun üzerinden 6 süreci örneklendirebilir misin?
ChatGPT: Elbette, örnek bir vaka üzerinden bu 6 süreci nasıl uygulayabileceğimize dair örnekler sunabilirim.
Vaka: 32 yaşındaki bir erkek, sürekli endişe, uykusuzluk ve sosyal ortamlarda artan stres nedeniyle psikolojik danışmanlığa başvuruyor.
- Değerlendirme ve tanı: AI, hastanın anket yanıtları, uyku analizi ve sosyal medya etkinliklerini analiz ederek, potansiyel bir anksiyete bozukluğunun belirtilerini tespit edebilir. Ayrıca, AI, danışmanın anksiyete bozuklukları ile ilgili daha önceki vakaların başarı oranlarını inceleyerek doğru bir teşhis koymasına yardımcı olabilir.
- Kişiselleştirilmiş tedavi: AI, daha önceki benzer vakalardaki başarılı tedavi yaklaşımlarını analiz ederek, terapistin bu hastaya özelleştirilmiş bir tedavi planı oluşturmasına yardımcı olabilir. Bu plan, bilişsel davranışçı terapi (CBT), ilaç tedavisi ve gevşeme teknikleri gibi yöntemler içerebilir.
- Tedavi sürecinin izlenmesi: AI, hastanın tedavi sürecindeki ilerlemesini, anket yanıtları ve diğer veri kaynaklarından gelen bilgilerle değerlendirebilir. Bu, terapistin tedavi sürecinin etkinliğini izlemesine ve gerektiğinde tedavi planını düzenlemesine olanak tanır.
- Erişilebilirlik ve ölçeklenebilirlik: AI, hastanın coğrafi sınırlamaları nedeniyle yüz yüze terapiye erişememesi durumunda, çevrimiçi terapi seanslarını düzenlemeye yardımcı olabilir. AI ayrıca, özellikle yoğun dönemlerde veya ek destek sağlamak için, hastanın terapist arasındaki seanslar sırasında çevrimiçi destek araçları kullanmasını sağlayabilir.
- Eğitim ve süpervizyon: Psikolojik danışmanlık öğrencisi, bu vaka üzerinde çalışırken AI destekli süpervizyon araçları kullanarak geri bildirim ve öneriler alabilir. AI, öğrencinin terapi sürecindeki kararlarını ve yaklaşımlarını analiz ederek, daha etkili ve bilinçli bir danışman olmalarına yardımcı olabilir.
- Araştırma ve bilgi tabanı (devam): AI, terapistin ve öğrencinin anksiyete bozuklukları ve tedavileri hakkındaki en güncel araştırma ve literatür bilgilerini hızlı ve etkili bir şekilde elde etmelerine yardımcı olabilir. Bu, özellikle yeni tedavi yöntemleri ve yaklaşımları hakkında bilgi edinmek için büyük miktarda veri ve literatürü analiz etmeyi gerektiren durumlarda değerlidir. Terapist ve öğrenci, AI tarafından sağlanan bu bilgilere dayanarak, hastalarına daha iyi hizmet sunmak için sürekli olarak kendi bilgi ve becerilerini güncelleyebilirler.
Bu röportaj boyunca ChatGPT ile psikolojik danışmanlık süreçlerine dair etkileşimlerimiz üzerine konuştuk ve aslında, bu yapay zeka teknolojisinden çekinmek yerine, onu öğrenip kendi lehimize kullanabileceğimizi gördüm. Özellikle ChatGPT’nin gerçekçi vaka örnekleri oluşturarak, bu vakalar üzerinden somut öneriler sunması, bizlere danışanlarımız açısından süpervizyon desteği sağlayabileceğini gösteren etkileyici bir özellik olarak karşımıza çıktı.
Yapay zeka modeli ChatGPT ile gerçekleştirdiğimiz bu röportaj, bize psikolojik danışmanlık süreçlerinde yapay zeka teknolojilerinin kullanılmasının potansiyel faydalarını ve önemini gözler önüne serdi. İnsan ve yapay zeka arasındaki işbirliğinin ne kadar güçlü olabileceğini anlamamıza ve bu teknolojiyi kucaklayarak, mesleki yetkinliklerimizi daha da geliştirmemize yardımcı olacak gibi duruyor.
İdil Sera ERFENEK
Psikolojik Danışman