Vavien

Vizyon Tarihi: 2009

Tür: Drama, Komedi, Gerilim

Yapım: Türkiye

Süre: 100 Dakika

IMDb Puanı: 7.5

Oyuncular: Engin Günaydın, Binnur Kaya, Settar Tanrıöğen

Yönetmen: Durul Taylan, Yağmur Taylan

Taylan Biraderler olarak tanınan yönetmenlerin bu filminde Celal, karısı Sevilay ve ergenlik dönemindeki oğullarından oluşan, düşünce ve duygu paylaşımı olmayan, mutsuz bir ailenin portresini görmekteyiz. Her karakterin gizli dünyasına inip karanlık taraflarıyla ilişki kurmalarını gözlemlemekteyiz.

Bu yazı spoiler içermektedir.

Celal, orta yaşlı, elektrik işleriyle uğraşan, evliliğinde ve hayatında mutsuz biridir. Mutsuzluğunun sebebi olarak karısı Sevilay’ı gördüğünden ona sistematik şekilde psikolojik şiddet uygulamaktadır. Tarif etmesi en zor şiddet türü olan psikolojik şiddet, genellikle erkekler tarafından uygulanmakta ve yapılan araştırmalarda sebebi erkeğin güç arayışı, öfke boşaltımı ve kadınları kontrol etme/cezalandırma ihtiyacı olarak gösterilmektedir. Filmdeki psikolojik şiddet belirtileri Sevilay’ın sevgi, ilgi, destek gibi duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması, yaptıkları tartışmada narsistik incinme yaşayan Celal’in Sevilay’ı yolun ortasında inmeye zorlayarak cezalandırması, karısının her cümlesini eleştirip küçük görmesi ve hakarette bulunması şeklinde kendini göstermektedir. Sevilay’ın bu şiddete karşı gösterdiği tavırdan bağımlı kişilik yapısına sahip olduğunu söyleyebiliriz. Hatta bu ilişki örüntüsünü kendi ebeveynlerinden öğrendiğini de… Babasının baskın, eşinin ve kızının fikirlerine önem vermeyen, bastıran hatta küçümseyen bir tavırda olduğunu görmekteyiz. Freud’a göre eş seçerken bilinçdışı süreçler etkindir. Kötü bir çocukluk geçirmişsek bilinç seviyesinde ebeveynlerimizin zıttı bir karakter hayal edebilir ve “Babam/annem gibi biriyle birlikte olmak istemiyorum.” gibi cümleler kurabiliriz. Ancak bilinçdışımızda bizi yetiştiren kişilerin özelliklerini ararız. Bunun sebebi geçmiş travmalarımızın iyileşmesi için beynimizin çocukluk ortamımızı yeniden yaratmaya çalışmasıdır. Filmde gördüğümüz üzere Sevilay da tıpkı babasının kişilik özelliklerine sahip bir eş seçmiştir. Annesinin de yapılan telefon konuşmalarında ne kadar kabullenici olduğunu ve Sevilay’ın da benzer bir tavır sergilediğini görmekteyiz.

Celal, aynı zamanda narsistik özellikler göstermektedir. Kendini diğer insanlardan üstün görmesi, eleştiriye aşırı denebilecek kadar kapalı olması ve benmerkezci duruş sergilemesi bu görüşü destekler niteliktedir. Porno cd’leri biriktirmesine, bunu saklamak için özel bir çaba göstermesine ve ergenlik dönemindeki oğlunun cd’leri keşfettiğini öğrendiğinde gösterdiği agresyona narsistik çerçeveden baktığımızda bir yansıtma olduğunu görmekteyiz. Saklanması gereken olarak gördüğü yani kendinde beğenmediği bu durumu oğluna yansıtarak aşağılaması, fiziksel ve psikolojik şiddet uygulaması bunun örneğidir. Oğlunu her gördüğünde olumsuz olarak atfettiği bu davranışı tekrar hatırlamaktadır.

Filme ilişkin izlenimlerim:

Türk sinemasında adını sıkça duyuran Vavien, içerdiği metaforlar ve psikolojik öğeler bakımından oldukça zengin bir yapıt. Köken ailelerimizden getirdiğimiz özelliklerin kendi ilişkilerimize yansımasını ve bunun bazen patolojiye yol açtığını aktarmakta. Yağmur ve Durul Taylan’ın tüm bunları komedi ve gerilim tarzında yapmaları da sinemalarını ayrıştırmakta. Ancak aile bireyleri arasındaki ilişki geçişinin keskin bir şekilde yapılması ve herhangi bir temele dayandırmaması bütünlüğü bozmakta. Bu sebeple Celal ve Sevilay arasındaki ilişkinin gidişatını tahmin etmek oldukça zor. Film bittikten sonra soru işaretleri belirmekte. Bu gibi detayları göz ardı ettiğimizde filmi izlerken keyif almamak mümkün değil. Önceden izleyenlere bu yazı için keyifli okumalar, yazıdan sonra izleyeceklere de iyi seyirler dilerim.

                                                                                                           Ayşe Çokyavaş

                                                                                                           Psikolojik Danışman