Kapatmak için ESC'ye basın

PsikolektifPsikolektif Ortak Noktamız: Ruh Sağlığı

Sound of Metal – Film İnceleme – Psikolektif + – Sayı – 21

Bu Yazıyı Tahmini Okuma Süresi: 3 Dakikadır.

Film Künyesi

Vizyon tarihi: 2019

Tür: Dram

Yapım: ABD

Süre: 120 dk

Imdb Puanı: 7.7

Oyuncular: Riz Ahmed, Olivia Cooke, Paul Raci

Yönetmen: Darius Marder

Dünya prömiyerini Toronto Film Festivali’nde yapan, 93. Akademi Ödülleri’nde En İyi Ses ve En İyi Film Kurgusu ödüllerini alan film, bir heavy metal grubunun bateristi Ruben ile grubun solisti Lou’nun bir sahne performansı ile başlar. Ruben ve sevgilisi Lou, bir karavanla seyahat ederek turnelerde konser vermektedir. Ruben, başına gelen beklenmedik olay nedeniyle bir kayıp yaşamıştır. Bu kayıp, Ruben’in hayatında büyük değişikliklere neden olacaktır.

“Yazı spoiler içermektedir.”

            Travma, bireylerin ruhsal ve bedensel varlığı üzerinde etkiye sahip olan sarsıcı, incitici ve yaralayıcı türden olaylardır. Ruben, varoluşunu müzik ile anlamlandırmıştır, karavanın neredeyse tamamı müzik ekipmanları ile donatılmıştır. Bir konser öncesinde ses denemesi yaparken seslerin tizleştiğini, boğuklaştığını fark eder. Bu durumu gruba belli etmeden konsere çıkar ancak sabah uyandığında işitme yetisini büyük oranda kaybetmiştir. Ruben’ın işitme yetisini kaybetmesi ve bu nedenle sevdiği işi yapamayacak olması travma olarak nitelendirilebilir.

Travmatik bir yaşam deneyimi sonrasında kişiler belirli bazı tepkiler vermekte ve bunlar beş aşamada gerçekleşmektedir. Birincisi, protesto aşamasıdır. Bu aşamada korku ve öfke gibi duygular yaşanmaktadır. Ruben, sabah uyanınca çevresindeki sesleri duyamadığını fark eder ve işitme yetisini kaybetmeye başladığını anlayınca bir doktora muayene olmak ister. Doktor, işitme yetisinin yüzde yirmilerde olduğunu ve bu yetiyi kaybetmemesi için yüksek sese maruz kalmamasını önermiştir. Ruben ise beklemek istememekte, işitme kaybının neden meydana geldiğini öğrenmeyi umursamamakta, implant ameliyatı olmak istemektedir. Bir daha duyamayacağını düşünmek onu endişelendirmektedir.

İkinci aşama, inkâr aşamasıdır. Kişi, yaşadığı duyguları görmezden gelir. Ruben, doktorun yüksek sese maruz kalmama önerisini dikkate almaz çünkü öneriyi dikkate alması Ruben’in bu durumdan korktuğu anlamına gelecektir. O gece konsere çıkmasıyla işitme yetisini tamamen kaybedecektir.

Üçüncü aşama, yaşanılan travmatik olaya dair düşüncelerin kişinin istemeden ve beklenmedik bir şekilde zihnine geldiği aşamadır. Lou, Ruben’a iyi geleceğini düşündüğü için işitme engelliler topluluğuna katılmasını istemektedir ancak Ruben, Lou ile aynı fikirde değildir. Topluluğun kurucusu olan Joe, kendi işitme kaybının nedenini Ruben ile paylaşmıştır, Ruben’ın işaret dili öğrenmesinin ve sağlam bir zemin oluşturmasının bir gereklilik olduğunu söylemesi Ruben’ın bir daha müzikle ilgilenemeyecek olmasını aklına getirmiştir. Ruben, kaybettiği işitme yetisinin geri gelmeyeceği düşüncesi ile karşılaşınca karavandaki müzik ekipmanlarını parçalamıştır. Ruben’ın protesto aşamasına dönüş yaptığı söylenebilir.

Dördüncü aşama ise kişinin yaşadığı bu olayla yüzleştiği ve bu durum üzerinde istemli olarak çalışmaya başladığı aşamadır. Lou, Ruben’ın topluluğa katılmasını istediği için Fransa’ya babasının yanına dönmeye karar verir ve böylece Ruben zorunlu bir şekilde topluluğa katılacaktır. Topluluğun üyeleri ile tanışmaya başlamıştır. Topluluktaki herkesin bir görevi vardır, Ruben’ın görevi ise işitme engelli olmayı öğrenmektir. Ruben, işaret dili öğrenmeye başlar ve topluluktaki kişilerle iletişim kurmasının önü açılmıştır. İşitme engelli öğrencilerin eğitim gördüğü bir okulda çocuklarla vakit geçirir, onlarla doğa yürüyüşüne katılır, çocuklara davul çalmayı öğretir. Ruben, topluluk ile yaşadığı süre boyunca işitme engelli olduğu gerçeğiyle yüzleşmiş ve bu duruma uyum sağlayabilmek için çaba göstermiştir ancak sevgilisi Lou’nun hayatına devam ettiğini öğrenince bu toplulukta yer almanın onu Lou’dan uzaklaştırdığını düşünmüştür. Karavanı ve müzik ekipmanlarını satarak implant ameliyatı olmaya karar vermiştir.

Ruben ameliyattan sonra topluluğa geri döner, implantın aktivasyonuna kadar topluluk ile yaşamak istemektedir. Joe, bunun doğru olmadığını, toplulukta işitme engelinin bir engel ya da iyileştirilecek bir durum olarak görülmediğini ve Ruben’ın topluluktan ayrılmasının topluluğun kurallarına uygun olacağını açıklamıştır. Ruben, topluluktan ayrıldıktan sonra aktivasyona kadar geçici bir yerde yaşamıştır. İmplantın aktivasyonu tamamlandığında Ruben, hep hatırladığı sesi duyamamıştır. Duyduğu ses mekanik ve olması gerekenden daha yüksek bir sestir. Bu durum Ruben’ın şok yaşamasına neden olmuştur. Seçimi nedeniyle implanttan duyduğu sese alışmayı denemektedir.

Beşinci aşama ise kişinin artık normal yaşam işleyişine geri dönerek psikolojik uyumun sağlandığı tamamlanma aşamasıdır. Ruben, implantın aktivasyonu tamamlanınca sevgilisi Lou ile görüşmek için Fransa’ya gider. Turnelere geri dönmeleri gerektiğini, bunun için heyecanlı olduğunu ifade ettiği sırada Lou’nun eski yaşamlarına dönmek istemediğini fark etmiştir. Ruben bu kararı sakin bir şekilde karşılamıştır ve Lou’nun yanından sessizce ayrılmıştır.  Joe, Ruben topluluktan ayrılmadan Ruben’a hiç dinginlik anı yaşadın mı sorusunu yöneltmiştir. Ruben, bir banka oturmuş etrafı seyrederken duyduğu seslerin onu dinginlikten uzaklaştırdığını fark etmiştir. Ruben, implantı çıkartır ve tüm o frekansı yüksek sesler ortamı terk etmiştir. Ruben, o anda dingin bir anın içerisinde olduğunu fark ederek gökyüzünü izlemeye başlamıştır. Ruben’ın yeni yaşamına psikolojik uyumu, implantın işitme yetisini geri getirmeyeceğini deneyimlemesi ve Lou ile ilişkisinin bitmesiyle gerçekleşmiş olabilir.

Filme ilişkin izlenimlerim

Tanıdık dünya ve köklü bir değişimle yabancı olunan o dünya… İşitme yetisini kaybetmesiyle varoluşsal bir boşluk Ruben’ı yutmaya başlıyor, hayatını adadığı müzikle bir daha ilgilenemeyecek olma düşüncesi, Lou’dan ayrı düşme korkusu onu geri dönülemez bir yola sürüklüyor. O yol, Ruben’in kendini yeniden tanımasını ve yaşama dair hasar almış değerlerini, düşüncelerini olumluları ile değiştirmesi için bir ışık oluyor. Hayata görmediği bir açıdan bakmasını sağlayacak o ışık…

Özlem TEKİN

Psikolojik Danışman