Film Künyesi

Vizyon tarihi: 2017

Tür: Dram

Yapım: Rusya

Süre: 127 dk

Imdb: 7.6

Oyuncular: Maryana Spivak, Aleksey Rozin, Matyev Nokinov

Yönetmen: Andrey Zvyagintsev

Andrey Zvyagintsev’in beşinci ve son filmi olan Loveless’ta boşanma sürecinde olan bir ailenin yaşamına konuk oluyoruz. Bu ailenin evliliklerinde çözümlenememiş problemlerin ve görüş ayrılıklarının olduğunu görüyoruz. Boşandıktan sonra yeni bir hayata başlamak istiyorlar ve oğulları onlar için geçmişten yanlarında götürecekleri bir eşya gibidir.

-Yazının devamı spoiler içermektedir-

Zhenya ve Boris’in 12 yaşında Alyosha adında bir oğulları vardır. Zhenya, bir güzellik merkezi sahibidir, Boris ise özel bir şirkette çalışmaktadır. Aileyi bir arada gördüğümüz ilk sahne bir tartışma sahnesidir. Zhenya ve Boris, birlikte oturdukları evi satıp yollarını ayırmak istemektedir. Alyosha’nın velayetini ikisi de istememektedir. Çünkü Zhenya ve Boris’in hayatlarında başka birileri vardır. İkisi de birbirlerini aldatmaktadır. Boris’in Zhenya’yı aldattığı kadın -Masha- hamiledir. Boris, oğlunun bir anneye ihtiyacı olduğunu düşünmekte, Alyosha’nın sorumluluğunu almak istememektedir. Zhenya, Alyosha’nın askere gitmeden önce yatılı okula gitmesinin mantıklı olduğunu düşünmektedir. Alyosha tartışma esnasında konuşulanların hepsini duymuştur, sahnenin devamında onu sessizce ağlarken görürüz. Ailesi, Alyosha’nın bunu duyup nasıl hissedeceğine bile dikkat edemeyecek kadar kendi sorunlarına eğilmiştir. Alyosha ertesi gün okula gitmek için evden çıkar ve ortadan kaybolur. Oğullarının ortadan kaybolması ile onu arama süreci başlar, bu arama süreci Zhenya ile Boris’i daha da uzaklaştırır.

Zhenya, kimseyi sevmediğini, çocukken sadece annesini sevdiğini ama annesinin ona karşı duygusuz olduğunu, Zhenya’yı büyütürken otoriter bir tutum takındığını söylemektedir. Zhenya, Boris ile istemeden evlenmiştir. Boris ile evlenmesinin sebebi annesi ile yaşamaya daha fazla tahammül edememesidir. Alyosha’yı ne doğurmak istemiş ne de kürtaj olmak istemiştir. İstenmeyen bir gebelik yaşamıştır. Doğum yirmi dört saat sürmüş ve Alyosha doğduğunda annesi onun yüzüne bakmak bile istememiştir. Zhenya, bu durumu tiksinti olarak ifade etmektedir. Oğlunu emzirmemiştir. Bu durum, Horney’in kişilik kuramına göre incelenecek olursa şöyle denilebilir: bebek doğduğunda iki temel ihtiyacı vardır. Güvende hissetme ve doyum. Bebeğin bu ihtiyaçları karşılanmadığında bebek ebeveynin tutumuna göre temel düşmanlık ya da bağımlılık geliştirebilir. Alyosha’da şu görülmektedir; annesini ve babasını cezalandırmak için onlara haber vermeden ortadan kaybolmuştur ve bu temel düşmanlık geliştirme eğilimi çerçevesinde değerlendirilebilir.

Filme hakim olan duygusal ihmal konusuna değinecek olursak; duygusal ihmal çocuğun reddedilmesi, çocuk için gerekli olan sevgi ve ilgi ihtiyacının giderilmemesi, çocuğa şefkat ve özen gösterilmemesi, evde tartışmaya maruz kalması gibi pek çok davranış ve tutumu içermektedir. Evliliklerinde sorunları olan ebeveynler çocuklarının ihtiyaçlarına dikkat edemezler. Alyosha’nın kaybolduğu gün Zhenya ve Boris evde değildir. Oğullarının kaybolduğunu 2 gün sonra fark etmişlerdir, çünkü 2 gün içerisinde Alyosha ile ilgilenmek akıllarına bile gelmemiştir. Alyosha fiziksel ihmale de maruz kalmıştır. Ebeveynleri Alyosha’nın nasıl beslendiğini de önemsememektedir. Annesinin, hamileliğinden itibaren Alyosha’yı doğurmak istemediğini de düşünürsek onu hep reddetmiştir. Alyosha kaybolduktan sonra bir görevli Zhenya’ya Alyosha hakkında sorular yöneltmiştir. Annesinin bu sorulara sanırım diyerek cevap verdiği görülmektedir. Oğlu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığı anlaşılmaktadır. Duygusal ihmalin göstergesi olarak Alyosha’nın içe kapanık olmasını, anne ve babası ile iletişime az geçmesini, sadece bir arkadaşının olmasını ve sosyal ilişkilerde sorunlarının olmasını ele alabiliriz. Zhenya’nın annesi hakkında söylediklerini hatırlayacak olursak kendisi de çocukluk döneminde duygusal ihmale maruz kalmıştır. Duygusal ihmale maruz kalan çocuklar yetişkin olduklarında ebeveynlerine hissettikleri olumsuz duyguları kendi çocuklarına yansıtabilmektedir. Zhenya ile Alyosha’nın ilişkisinde olduğu gibi.

Film sevgisizlik üzerine kurulmuştur. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinin sevgi ve ait olma basamağına göre filme bakıldığında; bu ihtiyacın duygusal bağlanma isteği ile ilişkili olduğu söylenebilir. Sevgi ve ait olma ihtiyacının giderildiği en temel ortam aile ortamıdır. İnsan aile içinde gördüğü sevgiyi gelecekte kuracağı aileye de aktaracaktır. Aile içinde ait olma ve sevgi ihtiyacını gerekli ölçüde gideremeyen bir insanın sorunlar yaşaması olası hale gelecektir. Zhenya, annesinden gerekli sevgiyi görmediği için çocuğuna nasıl sevgi göstereceğini bilememektedir. Dolayısıyla Alyosha da sevgi ihtiyacını aile ortamında giderememektedir. Boris’in kendi ailesi hakkında filmde bir bilgiye yer verilmemiştir.

Filmin son dakikalarında Masha’nın çocuğu doğurduğunu öğreniyoruz. Boris ile çocuğu aynı odadadır.  Çocuk, babası ile oynamak için onun dikkatini çekmeye çalışmaktadır. Boris ise onu rahatsız etmesini istemediği için çocuğu alıp beşiğine götürür. Çocuk, beşikte ağlamaya başlar. Bu ağlama sahnesi, bana Alyosha’nın çaresizlikle ağladığı sahneyi hatırlatmaktadır. Sevgisizlik içinde büyütülen bir çocuktan sonra bir çocuk daha bu sevgisizliğe maruz kalacaktır. Zhenya’yı sevgilisi ile birlikte görüyoruz. Alyosha bulunamamıştır. Alyosha’nın bir yere asılı solmuş kayıp ilanı ile film son bulmaktadır.

Filme ilişkin izlenimlerim:

Filme soğuk bir hava hakim, bu soğuk hava tüm karakterlere işlemiş. Bu soğukluk ile sevgisizlik birbirini tamamlamış bir nevi. Bir çocuk ortadan kaybolduğunda ailenin, polislerin, devlet kurumlarının kayıtsız kalışı beni şaşırtan kısım oldu.

Özlem TEKİN

Psikolojik Danışman