Film Künyesi

Yönetmen: Ken Loach

Oyuncular: David Bradley, Brian Glover, Freddie Fletcher, Collin Welland

Türü: Dram

Yapım yılı: 1969

Süre: 111 dk

Imdb: 7.9

Ken Loach’ın ikinci kez yönetmenlik koltuğuna oturduğu Kes, BAFTA En Çok Gelecek Vaat Eden Yeni Başrol ve BAFTA En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü ödüllerini alarak dönemini aşmış bir film olarak karşımıza çıkmaktadır. İngiliz işçi sınıfını anlatan bu filmde 15 yaşındaki Billy’nin hayatına misafir oluyoruz.

-Yazının devamı spoiler içermektedir-

Billy, işçi sınıfının yaşadığı bir kasaba olan Barnsley’de yaşamaktadır. Babası evi terk etmiştir. Madende çalışan abisi Jud ve annesi ile yaşamaktadır. Sabahları okula gitmeden önce gazete dağıtarak harçlığını çıkarmaya çalışmaktadır. Evde abisinin duygusal ve fiziksel şiddetine maruz kalmaktadır. Annesinin ilgisiz ebeveyn tutumuna sahip olduğunu söyleyebiliriz. Film boyunca Billy ile ilgilendiğini görmemiz pek mümkün değildir. Annesi ikinci bir evlilik yapmaktan korkmaktadır. Billy ile ilgili endişeleri vardır, hayatının nereye gideceğinden emin değildir, daha iyi bir yerde eğitim alsaydı daha iyi bir hayatının olacağını düşünmektedir. Billy’nin durumunu umutsuz bir vaka olarak değerlendirmektedir.

Billy, bir gün yürüyüş yaparken bir kuş yuvası ilgisini çeker. Kuş yuvası, bir kerkeneze -doğana- aittir. Yavru kerkenezlerden birini eğitmek ister. Kerkenez eğitimi ile ilgili bir kitaba ihtiyaç duymaktadır. Bunun için kent kütüphanesine gider. Kütüphanede üyeliği olmadığı için kitap alamaz, üye olması için de bir form doldurması ve bu formu annesinin imzalaması gerekmektedir. O yüzden kitabı bulmak için kitapçılara gitmeye karar verir. Girdiği kitapçıda kitabı bulunca kitabı çalmak durumunda kalır çünkü ona göre bu kitabı edinmesinin başka yolu yoktur. Abisi, Billy’nin bir kerkenezi eğitmeye başlayacağını öğrendiğinde ona inanmamıştır. Billy’nin kendine güveni tamdır, kitabı okumaya devam etmektedir.

Doğanı eğitmek için yuvasından alır. Adını Kes koyar ve kitaptan öğrendikleri doğrultusunda Kes’i eğitmeye başlar. Billy’nin bir amacı vardır artık. Ona inanmayanlarla çevrili bir yerde kendine bir dünya yaratmıştır. Bir derste öğretmeni Mr. Farthing, Billy’den yaşadığı bir şeyi anlatması ister. Billy de Kes’i nasıl eğittiğini anlatır. Anlatırken görürüz ki, Kes ile birlikte Billy’nin hayatında heyecan duyacağı, severek ilgileneceği bir şey var olmuştur. Kes sayesinde Billy, okulda söz sahibi olmuş, birileri tarafından ilgiyle dinlenmiştir ve konuşması öğretmeni tarafından övgüyle karşılanmıştır.

Filmin ikonik bir maç sahnesi vardır. Beden eğitimi öğretmeni, sınıfı iki gruba ayırır ve öğretmen hem hakem hem de oyuncu olarak maçta yer alır. Dolayısıyla kendisinin olduğu takım kazanır. Billy’nin forması olmadığı için önce öğretmeni tarafından azarlanır, sonra ona büyük gelen formalar verir. Maçın sonunda soğuk su ile duş alması için zorlanır.

Billy’nin okul müdürünün davranışlarına bakıldığında ise okulu otoriter öğretmen tutumu ile yönetmeye çalıştığını söyleyebiliriz. Öğrencileri cezalandırmaya çalışan, şiddet ile bir şeylerin yoluna gireceğine inanan, bağırarak otoritesini fark ettirmeye çalışan bir anlayışa sahiptir. Öğrencilerin para ve zaman kaybı olduğunu düşünmektedir. Öğrencileri disipline etmek için sopa kullanmaktadır. Böyle bir tutumun öğrencileri okulda tutmak için sağlıklı bir yol olduğunu söyleyemeyiz. Öğrencilerin şiddete, zorbalığa maruz kaldığı bir eğitim ortamı onların kişiliklerini oluşturmasına katkı sağlamayacak, aksine onları okuldan daha da uzaklaştıracaktır.

Billy, okulda bazı çocuklar tarafından hem sözel hem fiziksel zorbalığa uğrar. Onu bu durumda Mr. Farthing savunur. Billy’nin durumunu Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi bağlamında düşündüğümüzde sevgi ve ait olma ihtiyacının karşılanmadığını söyleyebiliriz. Hem ailesi tarafından hem de okulda öğretmenleri, arkadaşları tarafından sindirilmiş 15 yaşında bir çocuk düşünelim. Onu hayatında güçlü hissettirecek, mutlu edecek bir gayesi var. “Kes”. Kes, Billy’nin kendini gerçekleştirmesi için bir aracıdır. Filmin tamamına otoriter ve kasvetli bir hava hakim olsa da Billy ile Kes’in arasındaki uyum bize umudu hissettirmektedir. Doğa sayesinde bir çocuğun kendini nasıl bulabileceğini ve var edebileceğini gözler önüne sermektedir.

Ne yazık ki, bu güzellik Billy’nin elinden Jud yüzünden alınır. Abisinin isteğini yerine getirmeyen Billy, abisinin Kes’i öldürmesiyle cezalandırılır. Abisi, filmin başından beri hissettirdiği otoritesini filmin sonuna kadar korumuştur. Billy, bunu öğrenince abisi ile kavga etmeye başlar. Bu sahnede bile annesinin ne kadar geri planda kaldığını ve o kaos ortamını idare edemediğini, Billy’i tartakladığını görürüz. Billy, evden çıkar. Kes’i gömmek için uzaklaşır. Gömme sahnesiyle Billy’nin Kes ile vedalaştığını görürüz.

Özlem Tekin

Psikolojik Danışman