Film Künyesi

Vizyon tarihi: 2019

Tür: Komedi

Yapım: ABD

Süre: 103 dk

Imdb Puanı: 6.8

Oyuncular: Jillian Bell, Michaela Watkins, Utkarsh Ambudkar

Yönetmen: Paul Downs Colaizzo

Film, Brittany’in 12.37’de zorla uyanmaya çalışmasıyla başlar. Brittany, 28 yaşındadır ve ev arkadaşı ile yaşamaktadır. Bir birikiminin olmaması ve romantik ilişki olarak ona doyum sağlayan yakın ilişki içerisinde bulunmaması ona bir şeylere geç kaldığını düşündürmektedir. Hayatında yolunda gitmeyen şeylere rağmen harekete geçecek gücü kendinde bulamamaktadır. Bir doktor randevusu sonrası aldığı karar, Brittany’in hayatında büyük değişimler yaşamasını sağlayacaktır.

“Yazı spoiler içermektedir.”

Öz düzenleme, içinde bulunulan ortam veya durumlara göre bireyin eylemlerini bilişsel, duygusal ve sosyal açıdan gerektiği biçimde düzenleyebilmesidir. Öz düzenlemeli öğrenmeyi Bandura’nın sosyal-bilişsel öğrenme kuramına dayandıran ve bu öğrenmeyi bir süreç olarak yapılandıran Zimmerman, bu süreci öngörü, performans ve öz yansıtma olmak üzere üç aşamada ele almıştır. Birinci aşama olan öngörü aşaması, görevin analizi ile öz motivasyon inançları alt boyutlarını içermektedir. Görevin analizi kapsamında birey bir amaç belirlemekte ve stratejik planlama yapmaktadır. Brittany, günde on saatten fazla uyumaktadır, uyandığında uykusunu alamamış hissetmektedir ve gün içerisinde odaklanma problemi yaşamaktadır. Bu durumu bir doktora danışmak istemiştir. Brittany’in vücut kitle indeksi, sağlıklı olarak belirlenen vücut kitle endeksinin üzerindedir. Doktor, Brittany’in uyku kalitesinin düşük olmasının, dinlenir durumda nabzının ve kan basıncının yüksek olmasının vücut kitle endenksinden kaynaklı olabileceğini ifade etmiştir. Doktoru, Brittany’in egzersiz yapmasının ve diyete başlamasının önemli olduğunu, sağlıklı bir vücut kitle endeksine sahip olabilmesi için 20-25 kilo vermesinin iyi olacağını Britanny’e açıklamıştır. Brittany, egzersiz yapabilmek için bir fitness merkezi ile görüşmüş ancak ekonomik durumu nedeniyle merkeze kaydolmasının mümkün olmayacağını fark etmiştir. Brittany, şu anki koşullarını da dikkate alarak kendisine bir hedef belirlemiştir. Kilo verebilmek için koşmaya başlayacak ve komşusunun önerisiyle bir koşu grubuna katılacaktır. Öz motivasyon inançları, bireyin görevi başaracağına olan inancıdır. Brittany, koşmaya devam ettiği süre boyunca on kilo verip yetmiş dokuz kiloya ulaşmıştır. Koşmaya ilk başladığı zamanlarda bir sokağı bile koşacağına inanmayan birinden beş km koşacağına inanan birine dönüşmüştür. Kendine inanması, Brittany’i hedefine yaklaştıracaktır. Öz yeterliliğin yüksek olması, Brittany’in uzun dönemli hedefler belirlemesine yardımcı olmuş olabilir.

Öz düzenlemeli öğrenmenin ikinci aşaması olan performans aşaması, öz kontrol ve öz gözlem alt boyutlarını içermektedir. Öz kontrol sürecinin bir parçası olan dikkati odaklama, bireyin göreve odaklanıp performansını en iyi hâle getirmesine yardımcı olmaktadır. Birey öz kontrolü sayesinde konsantrasyonunu artırmayı ve dışsal olayları önlemeyi amaçlamaktadır. Brittany, koşmaya devam ettikçe hedeflerini büyütmüştür. Koşu arkadaşları Catherine ve Seth ile gelecek yıl düzenlenecek olan New York Maratonu’na katılmaya karar vermişlerdir. Maratona katılabilmek için bir vakfa bağışta bulunması ve vakfın ona maraton bileti hediye etmesi gerekmektedir. Bağış için ek bir işte çalışmak durumundadır ve gündüzleri köpek bakımı ile ilgilenmeye başlamıştır. Bu iş aracılığıyla flört edeceği kişi olan Jern ile tanışmıştır. Brittany, maratona hazırlık sürecinde düzenli antrenman yapmış ve altı kilo daha vermiştir. Brittany’in dikkatini maratona odaklamış olması, daha iyi bir performans sergilemesini sağlamış olabilir. Öz gözlem, bireyin kendi sergilediği performansı gözlemlemesi ve bunlara ilişkin kayıtlar tutarak neden-sonuç ilişkileri ortaya koymasıdır. Brittany, düzenli aralıklarla tartılarak yaşadığı değişimi not etmektedir ve bir süredir aynı kilodadır. Brittany, koşu performansı istediği düzeyde olmadığı için kilo veremediğini düşünmeye başlamıştır. Yeni bir hedef belirleyerek koşmaya daha fazla zaman ayıracaktır, bu yüzden vücudu gereğinden fazla yorulacaktır ve bacağında stres kırığı yaşamasına neden olacaktır. Altı hafta boyunca koşamayacak ve maratona katılamayacaktır. Bu durum, Brittany’nin hayatında yeni bir düzenleme sürecine girmesini sağlayacaktır.

Kabul ve kararlılık terapisine göre yaşantısal kaçınma, günlük hayat akışında acı verici olaylar, üzücü ve stresli anılar karşısında hoşnutsuzluk, erteleme, bastırma, inkâr etme gibi farklı davranışsal yansımalarla kendini gösterebilmektedir. Brittany, maratona katılamayacağını öğrendiğinde bulunduğu şehirden ayrılıp ailesini ziyarete gidecektir. Catherine ve Seth ile arasına mesafe koyacaktır, arkadaşlarının maratondaki başarısını tebrik etmeyecektir. Jern’in attığı mesajlara cevap vermeyecek ve onunla bir ilişkisi olduğu için utanç duyacaktır. Brittany, kaçınma tepkisinde bulunarak ona maratonu hatırlatan herkesten uzaklaşmak ve yüzleşmeyi ertelemek istemiştir. Bu kaçınma tepkisi Brittany’in geçici bir rahatlama yaşayarak stresini azaltmasına ve anlık bir kaçış hissi yaşamasına yardımcı olmuştur.

Kabul ve kararlılık terapisinde kabul kavramı, yaşantısal kaçınmanın karşıtı olarak öne çıkmaktadır. Kabul, bireyin duyum ve deneyimleri kontrol etmeye çalışmadan, içinde bulunulan durumu yargılamaksızın farkındalık içerisinde düşünce ve duygu bağlamında yaşananları kucaklamasıdır. Brittany, ailesinin evinden şehre döndüğünde Catherine ve Seth ile maraton üzerine konuşmuş ve duygularından bahsetmiştir. Jern ile görüşerek şu an bir ilişki istemediğini açıklamıştır. Maratonu koşamamasını bir dezavantaj olarak görmeyi bırakmış, üzülmesinin ve kendini soyutlamasının normal bir durum olduğunu kabullenmiştir. Kaçınmayı bir kabule dönüştürmüştür.

Öz düzenlemeli öğrenmenin üçüncü aşaması olan öz yansıtma aşamasında ise birey, kendisine hedef koyduğu performansı ile şu anki performans düzeyi arasında karşılaştırma yaparak kendi sürecini değerlendirir. Reklam ajansında çalışmaya başlayacak olması ve ayrı bir eve çıkabilme durumu Brittany’in maratona odaklanmasını kolay hale getirmiştir. Her gün tartılmasının ona iyi gelmediğini ve sınırlarını zorlamasına neden olduğunu fark etmiştir ve her gün tartılmaktan vazgeçmiştir. Maraton günü gelene kadar maratona hazırlanmaya devam etmiştir. Maraton günü geldiğinde Brittany, koşmaya hazırdır. Arkadaşları, ailesi ve sevgilisi Jern onu desteklemektedir. Brittany, maratonu koşacağına inanmış ve öz yeterliliği sayesinde hedefine ulaşmıştır.

Filme ilişkin izlenimlerim

Kendine inanmak, bazen bu inancın zayıflamasına karşın yeniden ayağa kalkacak o gücü bulabilmek için kendini dinlemek… Brittany, hayatını istediği noktaya getirebilmek için vazgeçmeden hedefine uygun hareket etmiş, bu kararlılık ona öz güven ve öz saygı olarak dönüş yapmıştır. Hedefi doğrultusunda vazgeçmeyenlere, bazen tökezleyenlere, yine de yılmadan o yolu yürüyenlere …

Özlem TEKİN

Psikolojik Danışman