Film Künyesi

Vizyon tarihi: 2021

Tür: Dram

Yapım: Belçika

Süre: 118 dk

Imdb Puanı: 6.6

Oyuncular: Damien Bonnard, Leila Bekhti, Gabriel Merz Chammah

Yönetmen: Joachim Lafosse

Film, Damien’in, oğlu ile teknede yolculuk yaparken denizin ortasında tekneden atlayıp kıyıya yüzerek dönmesiyle başlar. Damien, ressamdır. Eşi Leila ve oğlu Amine ile yaşamaktadır. Damien, bipolar bozukluk tanısı nedeniyle bir süre boyunca psikiyatri kliniğinde tedavi almıştır ve şu an lityum kullanarak tedavisine devam etmektedir. Damien’in rahatsızlığı kendisinin ve ailesinin zorlayıcı bir dönemden geçmelerine neden olacaktır.

“Yazı spoiler içermektedir.”

Bipolar bozukluk tekrarlayan depresif, manik ve hipomanik dönemlerin olduğu, bu dönemler arasında normal olan ya da en az belirtilerle birlikte iş, aile ve sosyal çevresinde işlev kaybına neden olan kronik gidişli ruhsal bir bozukluktur. Bipolar bozukluğun manik döneminde amaca yönelik etkinlikte ve içsel güçte olağandışı ve sürekli bir artışın olması, bireyin kendine aşırı güven duyması, uyku süresinde azalma, öfke veya öfori gibi taşkın duygudurum içerisinde olma, dikkat dağınıklığı yaşama, fikir uçuşması ya da düşüncelerinin sanki birbiriyle yarışıyor gibi birbiri ardı sıra geldiğine ilişkin öznel yaşantı görülebilmektedir. Damien’in gece ikide bisiklet tamir etmeye başlaması, sabah yedide balık almaya gitmesi, yemek yapmaya başladığında düşünmeden hareket etmesi enerjisinde bir artışın olduğunu göstermektedir.  Damien, kendisine 40 gün, 40 resim ve bir sergi hedefi koymuştur. Bu hedef Damien için zorlayıcı olsa da manik dönemde olması, ona bu hedefi gerçekleştirebileceğine dair bir inanç yüklemiştir. Geceleri hiç uyumadan resim yapmaya devam etmekte, kendine yeni kompozisyonlar oluşturarak gece evin şeklini değiştirmektedir. Damien’in sürekli resim yapmaya devam etmesi öz bakımıyla ilgilenmemesine neden olmaktadır.

Bakım veren yükü, hasta bireyde gelişen yeti yitimine karşı aile üyelerinin ya da bakım verenin psikososyal, fiziksel veya ekonomik anlamda yaşadığı zorlukların bütünüdür. Bakım verme, hastayla bakım veren arasında tek yönlü, zorlayıcı ve uzun süreçli bir zorunluluk haline dönüşen ilişki şeklini alabilmektedir. Bakım veren kişinin bakım verme sebebiyle sorumlulukları arttıkça bedensel ve ruhsal sağlığı etkilenmekte, öz bakımını ihmal etmekte, mesleki ve sosyal işlevselliği azalmakta, bakım verirken desteğe ihtiyaç duymakta, anksiyete, utanç, çaresizlik, öfke gibi semptomları yaşamaktadır. Leila, Damien’e bakım veren konumundadır. Damien, ilacını kendi isteğiyle içmemekte, Damien’in ilacını içip içmediğini Leila kontrol etmektedir. Damien ilacını içmeyi sürekli erteleyince Leila, Damien’e ilacını zorla içirmek istemiştir ama Damien bilerek ilacı yutmamıştır. Bu durum, Leila’nın öfkelenmesine neden olmaktadır. Leila, Damien ile ilgilenirken kendisi ile ilgilenmeyi ihmal etmiştir, iki senede on beş kilo almıştır. Leila, Damien’e bakım vermekten vazgeçmemiştir ancak Damien’in suçlayıcı tavrı nedeniyle çaresiz hissetmektedir.

Damgalama, bireyin toplumun normallik ölçütlerine uymaması sebebiyle, toplum tarafından küçük düşürücü ve değersizleştirici bir tutuma maruz kaldığı, tehlikeli algılandığı ve böylece ötekileştirilerek dışlandığı davranışlar bütünüdür. Link ve arkadaşlarına göre, hastaneye yatırılarak tedavi gören hasta, toplum tarafından reddedilme ve dışlanma korkusu nedeniyle kendisine olan güveni azalmakta, yetersiz hissetmekte, utanç duymakta ve daha savunmacı bir tutum takınmaktadır. Yaşadığı manik dönemden sonra eşi ve babası Damien’in hastanede tedavi görmesi gerektiğini düşünmektedir, Damien’i almak için eve ambulans geldiğinde Damien evden kaçmıştır. Daha önce de hastanede yatarak tedavi gören Damien, bu süreçten sonra damgalandığını düşünmüş ve bu yüzden de hastanede yatarak tedavi olmaktan kaçınmış olabilir.

Bipolar bozukluğun depresif döneminde gün boyu süren çökkün durum, etkinliklere karşı ilgide belirgin azalma, motor becerilerde zayıflama, uykusuzluk ya da aşırı uyku halinin olması, halsizlik ya da enerji kaybının olması, düşünme yetisinde azalma görülebilmektedir. Damien, yaşadığı manik dönemin sonucunda psikiyatri kliniğinde bir süre tedavi almıştır. Tedaviden sonra eve dönmesiyle depresif dönemi yaşamaya başlamıştır. Tüm gün boyunca yatağından hiç kalkmaması, yataktan kalkarken Amine’nin yönlendirmesi ile motor hareketleri yerine getirmesi, uyku halinin günlere yayılması, yemeğini yatakta yemesi, hiç resim yapmaması, banyo yaptıktan sonra küvetten kalkacak gücü kendinde bulamaması ve Leila’dan yardım istemesi bu dönemi geçirdiğine örnek gösterilebilir.

Psikolojik dayanıklılık, kişiden kişiye değişen beklenmedik zor durumların ortaya çıkardığı olumlu olmayan etki ve güçlüklere karşı, kişinin kendi doğal yapısını koruyarak dayanabilme gücü ve bunlarla başa çıkma düzeyidir. Hasta bakımının baskısı, aile üyelerinin ilişkilerinde ve uyumunda bozulma, damgalanmış hissetme gibi faktörler bakım verenin psikolojik dayanıklılığını olumsuz etkilemekte ve aile işlevselliğinin etkilenmesine neden olmaktadır. Leila, Daimen’in yaşadığı manik ve depresif dönemler sonucunda problem çözme becerilerini etkin olarak kullanmakta zorlanmakta, aile olarak karşılaştıkları güçlüklerle başa çıkamadığını düşünmekte ve psikolojik dayanıklılığı bu durumlardan olumsuz etkilenmektedir. Damien’in bir süreliğine babasıyla yaşama kararı alması, Amine’in anne ve babası arasında kalması, annesine karşı tavır alması aile işlevselliğinde bozulmaya neden olmaktadır.

Filme ilişkin izlenimlerim

Manik ve depresif dönemler arasında sıkışmış ve bir arada kalmaya çalışan bir aile… Bir arada kalmaya çalışırken eşlerin birbirini tükettiğinin farkında olmaması, çocuğun ebeveynleri arasında kalışı ve o huzursuzluğun tüm filme hakim olması… Damien, Leila’ya iyileşeceğine dair söz veremeyeceğini ifade etmiştir filmin son sahnesinde. Bu sözü vermek kolay değildir. Hele ki kararsızlığın yoğun olarak yaşandığı bir rahatsızlık olan bipolar bozuklukta.

Özlem TEKİN
Psikolojik Danışman