Film Künyesi

Vizyon tarihi: 2010

Tür: Dram/Drama

Yapım: Kanada

Süre: 101 dakika

Imdb Puanı: 6.4

Oyuncular: Halle Berry, Stellan Skarsgård, Phylicia Rashad, Chandra Wilson

Yönetmen: Geoffrey Sax

‘‘Yazı spoiler içermektedir.’’

Frankie ailesinden ayrı yaşayan bir striptizcidir. Bir gün işyerinde başlayan hatırlayamadığı olaylar dizisi Frankie’nin kendisini sorgulamasına yola açacaktır. Doktor Oz’un karşısına çıkması ve bu olaylar dizisinin detaylarına inmesi bizleri geçmişteki travmalara ve Dissosiyatif Kimlik Bozukluğuna yönlendirecektir.

Frankie’nin çalıştığı mekanda gösterisini bitirdikten sonra kulise gidip dinlendiğini görmekteyiz. Arkadaşının bulmacayı yine çözdüğünü söylemesi Frankie’de bir belirsizlik yaratmaktadır. Çünkü bulmacayı çözdüğünü hatırlamamaktadır. Filmin ilerleyen bölümlerinde oyuncak bebek görünce zihninin geçmiş anılarla dolması ve bu olduğunda farklı dindar bir kişiliğe bürünmesi, evinde bulduğu elbise ve peruğu hatırlamaması, çamaşırhanede yine bir kriz geçirdikten sonra farklı bir kişiliğe bürünmesi gibi sahneler görmekteyiz. Dissosiyatif Bozukluklar işlevlerin bozulması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bireyin yaşadığı olayları algılama şekli, çevreyle ilgili duyumları, hafızası veya kimliği ile ilgili bozulmalar Dissosiyatif Bozuklukların genel çerçevesini yansıtmaktadır. Bozulmaların temel sebebi ise yaşanılan travmayla başa çıkma şeklinde kendini göstermektedir. Bu savunma bireyin travmadan kaçmasını sağlarken ayrıca travmanın etkisini geciktirmektedir.

Frankie’nin yaşadığı olaylar bizi Dissosiyatif Kimlik Bozukluğuna yönlendirmektedir. Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu geçmiş dönemlerdeki travmatik olayların kişiyi yoğun bir şekilde etkilemesi sonucu beynin bu durumun üstesinden gelme amacıyla kişi veya kişilikler yaratma durumu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kişilikleri genellikle geçmişteki bir duygu veya anı yaratmaktadır. Kişiliklerin zıt karakterde oldukları görülebilmektedir. Örneğin Frankie’nin kişiliklerinden birisi korkmuş bir çocukken diğer kişilik otoriter ve baskın şeklinde kendini göstermektedir. Frankie sakin bir mizaçta olmasına karşın diğer kimliği Alice’in şiddet meyilli olması bir diğer örnek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazen ise cinsiyet farklılıkları da olmaktadır. Kadında erkek kişilikler erkekte ise kadın kişilikler şeklinde görülebilmektedir. Yaşadığı olaylardan sonra Doktor Oz ile karşılaması Frankie için dönüm noktası olacaktır. Doktor Oz Frankie’nin geçmiş raporlarını incelendiğinde farklı IQ testi sonuçları ve farklı el kullanımı olduğunu görmektedir. Şüphelerinin doğruluğunu kanıtlamak için Frankie’ye ağır ilaçlar verip hipnoz seansları yaparak diğer kişiliklerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu kişilikler yedi yaşında bir çocuk olan Genius ve dindar aynı zamanda ırkçı bir kadın olan Alice’dir.

Doktorun zıt karakter olan Alice ile konuşurken geçmişte bazı travmatik olaylar olduğundan şüphelenmesi ve bu olayları ısrarla sorması kişilik bölünmesinde travmatik olayların başlatıcı olabileceğine yaptığı vurguyu göstermektedir. Dissosiyatif Kimlik Bozukluğunda tedavi süreci genellikle kişilikleri tanıma, analiz etme, oluşma nedenlerini tespit etme, uygun terapi yöntemi bulma ve uygulama şeklinde ilerlemektedir. Doktor Oz’un yaptığı hipnoz seanslarında diğer kişilikleri tanıyıp özelliklerini analiz etmeye çalıştığını görmekteyiz. Seanslarda veya gün içi kişilik değişimlerinde bastırılan geçmiş travmalarla ilgili detayların kişilik değişiminde tetikleyici olduğu fark edilmektedir. Bunlar oyuncak bebek, müzik veya kurulan bir cümle şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Doktor Oz seanslarını kameraya alarak Frankie’ye göstermektedir. Buradaki amaç Frankie’nin yaşadığı durumla ilgili farkındalık kazanmasını sağlamaktır. Son yaptıkları seansta bu duruma yol açan travmatik anıyı görmekteyiz. Frankie gençlik yıllarında annesiyle birlikte bir konakta hizmetçilik yapmaktadır. Konakta yaşayan Pete ile aralarında gizli bir aşkın olması ve o zamanlar ırkçılıktan dolayı bunun iyi karşılanmaması onları kaçmaya yönlendirmiş ve bunun sonucunda yaşadıkları kaza nedeniyle Pete vefat etmiştir. İlk kırılma anının burada gerçekleştiğini görmekteyiz. Sonrasında Pete’in çocuğunu doğurduğu sahnede Frankie’nin çocuğun ismini Alice koyduk demesinin ve annesinin çocuğu kaçırmasının kişilik bölünmesindeki diğer tetikleyici olay olduğunu göstermektedir. Yaşanılan travmatik olayların kişiliklere farklı şekilde yansımalarına şahit olmaktayız. Kişiliklerden birinin ölen çocuğun isminde olması veya diğer kişiliğin ırkçı olması yaşanılan travmalardan nasıl etkilenildiğini göstermektedir. Doktorun seanslar ile geçmişteki olayların farkındalığını sağlaması Frankie için değişimin başlangıcı olmaktadır. Son sahnelerde doktorun Frankie’ye “Sanırım biz, olan her şeyle yüzleşmek zorundayız. Yaptığımız hatalar, izin verdiğimiz şeyler ve yaşanmış ne varsa yüzleşmeliyiz. Birleştirme sadece bir başlangıç…” demesi yaşanan travmatik olaylarda yüzleşmenin önemine ve kişide sağladığı farkındalığa vurgu yapmaktadır.

“Filme ilişkin izlenimlerim”

Frankie & Alice Dissosiyatif Kimlik Bozukluğunu hem sinematografik hem de içerik olarak başarılı bir şekilde yansıtmaktadır. Filmde Dissosiyatif Kimlik Bozukluğunun ne olduğu, sebepleri ve tedavisi gibi içerikler incelikle işlenmektedir. Özellikle Frankie’nin kişilik değişimlerini ve geçmiş travmatik olayları birbirine bağlamaları iyi bir şekilde yansıtılmaktadır. Halle Berry’nin muazzam oyunculuğuyla birleşince kaliteli bir yapım bizleri bekliyor. Şimdiden iyi seyirler…

Ozan ATAMIŞ

Psikolojik Danışman