FİLM KÜNYESİ
Vizyon Tarihi: 2000
Tür: Macera, Dram
Yapım: ABD
Süre: 143 Dakika
İmdb Puanı: 7.7
Oyuncular: Tom Hanks, Helen Hunt, Paul Sanchez
Yönetmen: Robert Zemeckis
Yazı spoiler içermektedir.
“Issız bir adaya düşsen ne yapardın?”, “Yanına alacağın üç şey ne olurdu?”, “Birisini alma seçeneğin olsa bu kim olurdu?” vb. soruları günlük yaşamımızda hem kendimize hem sosyal çevremize çoğu kez sormuş ve cevabını tahminlerden öteye taşıyamamışızdır. Cast Away bu soruların cevaplarını kısmen de olsa Chuck Noland üzerinden izleyiciye sunmaya çalışmıştır.
Chuck’ın profiline genel olarak bakıldığında işini ve sosyal hayatını dakikalar üzerine kurmuş, son derece disiplinli bir insan olduğunu görmekteyiz. Chuck’un Maslow’un oluşturduğu İhtiyaçlar Hiyerarşisi’nin en üst basamağında olan ve kişinin potansiyelini ve becerilerini fark etmesi, bunları en üst düzeyde geliştirmesi, hayattan zevk alması şeklinde tanımladığı Kendini Gerçekleştirme evresine doğru ilerlediğini görmekteyiz. Çünkü Chuck sevdiği ve başarılı bir şekilde yaptığını düşündüğü bir işe, hayatını birleştirmeyi düşündüğü bir insana, kendisini seven bir aileye sahiptir. İşler onun için mükemmelken beklenmeyen bir kazayla birlikte ıssız bir adaya savrulur ve filmin asıl hikayesi burada başlar.
Ani bir iş için bindikleri uçağın kaza yapmasıyla hiç bilmediği bir adaya savrulan Chuck başlangıçta bu durumun ciddiyetinin farkına varamamıştır. Freud’a göre içgüdüler bireyin yaşamını sürdürmesi amacına hizmet etmekte, insanı canlı kılmaya ve yaşama bağlamaya çalışmaktadır. Zaman ilerledikçe yaşam (eros) içgüdülerinin devreye girmesiyle Chuck o adada kalması ve yaşamını devam ettirmesi gerektiğini idrak etmiştir. Bu noktada İhtiyaçlar Hiyerarşisi’nin en üst basamağı olan kendini gerçekleştirmeden en alt basamağı olan fizyolojik ihtiyaçlara düşen Chuck kendine barınacak bir yer, yiyecek, su ve ateş arayışına geçmiştir. Fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarını gerçekleştirdikçe ait olma ihtiyacı artmaya başlamış ve bu ihtiyacı gidermek için kargo kutularının içerisinden çıkan bir voleybol topu en uygun aday haline gelmiştir. Chuck tarafından voleybol topuna göz, ağız ve saç eklenmiş ve adına Wilson denmiştir.
Bu noktada Wilson da bir karakter olarak görülmeli ve analize dahil edilmelidir. Psikoloji bilimi içerisinde var olan birçok kuram insanın sosyal bir varlık olduğu fikrini savunmakta ve araştırmalarını bu yönde ilerletmektedir. Erich Fromm insanların fizyolojik ihtiyaçlarla güdülendiğini fakat bu ihtiyaçların doyurulmasının yeterli olmadığını, bireyin mutlu olabilmesi için ilişki kurmayı da barındıran varoluşsal ihtiyaçların giderilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Alfred Adler ise bireyin sosyal ilişkilerle güdülendiğini, eğer insanın ait olma ihtiyacı karşılanmazsa kaygı oluşacağını söyleyerek psikolojiye sosyal ilgi kavramını kazandırmıştır. Bununla birlikte kişiler arası ilişkilerle araştırmalarını derinleştirmiş olan Harry Sullivan sağlıklı insanı başkaları ile ilişki kuran insan olarak tanımlarken ihtiyaçların temelinde kişiler arası ilişkiler olduğu fikrini savunmuştur. Bu sebeple Wilson, Chuck’un adada tek başına kalma durumuyla baş etmesinde, sevgi ve ait olma ihtiyacını karşılamasında destek olarak bir anlamda Chuck’un akıl sağlığını korumasında yardımcı olmuştur.
4 yıl boyunca Wilson ile adada yaşamaya devam eden Chuck artık yardımın gelmeyeceğine inanmış ve kurtulmak için elinden geleni yapması gerektiği düşüncesiyle adayı terk etmeye hazırlanmıştır. Bireyin konfor alanından çıkmasının ve yeni deneyimlere yol almasının zorluğunu Chuck’un ıssız bir adayı terk etmeye çalışmasında bile görmekteyiz. Çünkü bu terk ediş Chuck’un dört yılına mal olmuştur.
Filme ilişkin izlenimlerim:
Filme yönelik fikirlerimi paylaşacak olursam çoğu insanın aklında olan ıssız ada düşüncesini Cast Away iyi bir şekilde işlemiştir. Ana fikir olarak çok orijinal bir konu üzerine kurulmamasına rağmen Tom Hanks’in oyunculuğu izleyiciye yaşanılan çaresizliği, birine duyulan ihtiyacı hatta kurtulmaya çalışırken hissettiği umudu başarılı bir şekilde geçirmiştir. İyi seyirler dilerim…
Tuğçe ERDEM
Psikolojik Danışman
