Hangi konuda olursa olsun bir şeyin mutlak kötü olduğunu söylemek onu sadece o yönüyle ele alıp yaftalamaktan ibaret değil midir? Yin Yang felsefesini düşünürsek eğer; her iyiliğin içinde bir kötülük, her kötülüğün içinde de bir iyilik tohumu bulunduğunu söyleyebiliriz. Buradan bakıldığında bana sorarsanız, basit görünümünün aksine altından oldukça derin anlamlar çıkabilecek bir iyilik ve kötülük denklemi. Dilerseniz bu düşünce sistemini basitçe bilgisayar oyunlarının işlevleri üzerinden konuşabiliriz.
Gün geçtikçe gelişen teknolojiyle birlikte onun getirilerinden biri olan oyun sektörünün de kendi içinde hızla ilerlediğini ve buna devam ettiğini söyleyebiliriz. Şöyle ki üç dört sene öncesine kadar oynadığımız ve o zaman bize olağanüstü gelen oyun grafikleri, çözünürlükler, kurgular, karakterler şimdi sektörde gördüğümüz oyunlarla neredeyse kıyaslanamaz bile. En basitinden bunu seri şeklinde olan oyunlarda görebiliriz, ilk ve son sürümlerini karşılaştırdığımızda aradaki farkları oyunlarla alakası olmayan biri bile gayet gösterebilir.
Özellikle çocuklar, ergenler ve genç yetişkinlerden oluşan yani çoğunlukla genç nüfusa hitap eden bilgisayar oyunları tabi ki de yetişkinlerin gözünden kaçmadı ve yararlı mı zararlı mı oldukları ara ara da olsa medyada tartışma konusu yapıldı ve yapılmaya da devam ediliyor. Oyun dünyası oldukça geniş olduğundan tartışılacak birçok yön de karşımıza rahatlıkla çıkıyor.
Yakın zamanda bilgisayar oyunlarının bazı önemli kabiliyetleri geliştiriyor olduğunu savunan bir haberle karşılaşınca, oyunlarla arası iyi olan biri olarak da açıkçası başlığa balıklama atladım. Başta da dediğim gibi oyunların tamamen kötü etkileri olduğuna inanmadığımdan ne tür bir çalışmayla bu sonuca varıldığı konusu ilgimi çekti.
Söz konusu haberin içeriğinden bahsedecek olursam;
Elektronik sporlarda dünya üzerinde yarışmalar düzenleyen en büyük şirketin Güneydoğu Avrupa bölge yöneticisi Martin Kadinov’un gözlemlerine göre oyunlar yeni çeşit medya olup interaktif yoldan oynayan insana büyük miktarda bilgi edindiriyor (“Bilgisayar oyunları bazı”, 2017). Ayrıca insanların oyunlar yoluyla dünyayı tanıyabileceğini öne sürüyor bunun da çocuklardaki doğal merakı özendirdiğinden bahsediyor: Özellikle şunun altını çizmek istiyorum. Oyun oynayan insanların duyuları sonuna kadar açılır ve kendisi bütün dikkatini o uğraşa verir. Oyunlar insanın bir şey üzerinde odaklanmasını öğrenmesi açısında önemli. Bence bir çocuğun bilgisayar oyunu oynamasının ille de kötü bir şey olduğunu düşünmek yanlıştır (bilgisayar oyunları bazı önemli kabiliyetleri geliştiriyor, 2017).
Kadinov ayrıca oyuncuların koordinasyon, iletişim, ekip çalışması ve analitik düşünme kabiliyetleri bulunan bir insan olarak görülüyor olduğundan da bahsediyor. Bunların dışında eğitim sistemine olan faydaları ve bazı oyunların sadece çocuklara değil yetişkinlere de çok şey öğretebiliyor oluşu da faydalarından sayılabilir.
Buradan bakıldığında öyle küçümsenecek faydalar değiller. Oyunların hayata yönelik gayet de önemli becerilere katkı sağladığından söz edebiliriz, tabi dozunda ve doğru kullanıldığında. Aşırıya kaçtığında bağımlılığa dönüşme olasılığı ortaya çıkabilir ki bu durum bizim için sağlıklı olmayabilir.
Kadinov son kısımda, gerçek problemler üzerinde düşünmesine yol açan bir oyundan bahsediyor:
Bu oyunda insan Roman kökenli bir oğlan kılığına giriyor ve Sofya’nın sokaklarında dolaşıyor. Oyuna kendime güvenerek başladım, ancak aldığım her karar yanlış çıkıyordu. Dövüldüm, soyuldum, karakolda bir gece geçirdim, kullanıldım. Bu oyunun bir sivil toplum kuruluşu tarafından Roman nüfusunun gerçek problemlerinin anlatılması amacı ile yapıldığını öğrendim. Gerçekten de amaçlarına ulaştılar, bir Roman çocuğunun yaşadığını bana da yaşattılar (“Bilgisayar oyunları bazı”, 2017).
Oyunların aslında ne kadar güçlü olduklarını görebiliyorsunuz değil mi? Bize ne kadar gerçekçi bir empati deneyimi sunabileceklerini, düşüncelerimiz hatta duygularımız üzerinde oluşturabilecekleri etkileri, başkalarının gözünden görebilmeyi oyunda yönlendirdiğimiz karakter aracılığıyla sağlayabileceklerini. Tam da bu sebeplerden oyun dünyasının o büyülü evrenine mutlak kötüdür diyemiyoruz.
Betül BOSTANCI
MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ
Kaynakça
- Bilgisayar oyunları bazı önemli kabiliyetleri geliştiriyor (2017, 29 Kasım). Erişim Adresi: http://bnr.bg/tr/post/100902515
Görsel Kaynakça
- https://assets.hongkiat.com/uploads/are-video-games-bad-influence/video-games-bad-influence-1.jpg
- https://cdn.okul.com.tr/articles/317/article_page_content/bilgisayar-oyunlarinin-zararlari-3.jpg
