İletişim kurmak ile ve sosyal ilişkilerimizde olduğu gibi romantik ilişkilerimizde de oldukça önemlidir. Çoğu insan partnerleriyle yaşadığı romantik ilişkilerde daha sağlıklı iletişim kurmayı istemekte fakat bir türlü uygun yolu bulamamakta veya bulduğu çözümlerden tatmin olmamaktadır. Mevcut durumdan rahatsız olsalar bile bu iletişim sorununu aşamayan pek çok insan, ilişkilerini problemli bir şekilde sürdürmekte ve hatta partnerlerin sonu ilişkiyi sonlandırma seviyesine kadar gelmektedir. Fakat bu durum kaçınılmaz bir son değildir, iletişim kurabilmek geliştirilebilen bir beceridir ve gerektiğinde üzerinde durulması gereken bir konudur. Sağlıklı bir iletişim için öncelikle iletişimdeki eksikliklerin ve sorunların tespitinin yapılması gerekmektedir. Çünkü partnerlerin geçmişte veya güncel olarak yaşadığı bazı problemlerin iletişim şekillerini olumsuz etkilemesi sonucu anlaşmazlıklar ve tartışmalar meydana gelebilir.
Romantik ilişkilerde anlaşmazlığa ve kargaşaya son verebilecek en uygun çözümlerden biri ise açık iletişimdir. Sadece sözlerin değil duyguların da rahatça ifade edilebildiği açık iletişimde en önemli kavram kendini açma davranışıdır. Kendini açma davranışı yaş, cinsiyet, toplum ve kültür gibi değişkenlere bağlı olarak farklılık göstermektedir. Sosyal çevre ile etkileşim, kişiler arası ilişkilerin kurulması, sürdürülmesi ve psikolojik sağlık açısından kendini açma davranışı oldukça önemli bir olgudur. (Gültekin, 2001). Kendini açma davranışı romantik ilişkiyi geliştirmeye ve sürdürmeye katkı sağlamaktadır. Kişinin partnerinden neler istediğini veya partnerinde nelerden rahatsız olduğunu açık bir şekilde ifade etmesi, sorunlarını halı altına süpürmemesi, gelecekte yaşanabilecek olası problemleri engelleyebiliyorken aynı zamanda ilişkinin sağlamlığını da artırmaktadır. Araştırmacılar, romantik partnere kendini açma ile ilişki doyumu arasında pozitif yönde bir ilişki olduğunu bulmuştur (Hendrick, Hendrick ve Adler, 1988). Kendini açma davranışı ilişkide ki yakınlığı belirlemekle beraber ilişkiden duyulan tatmini de artırmaktadır. Partnerlerin birbirlerine ‘’Bunu düşünüyorum’’ veya ‘’Bunu hissediyorum’’ biçimde cümleler kurması açık iletişim için en uygun örneklerden biridir (Rosefelt, 2000). Fakat her ne kadar partnerlerden biri kendini açma davranışına daha yatkın olsa da diğer partnerin söylenenleri anlama ve kendi açısından değerlendirme biçimi aynı olmayabilir çünkü herkesin olayları algılayış şekli farklı olabilmektedir, bu durum unutulmamalıdır.
Bağlanma teorisine göre erken çocukluk döneminde aile ile kurulan bağlanma stilleri, yetişkinlik döneminde yakın ilişki kurduğumuz insanlarla olan bağımızı ve davranma şeklimizi etkilemektedir (Tüzün ve Sayar, 2006). Buradan yola çıkarak erken çocukluk döneminde kazanılan deneyimler, ileriki yaşantımızda sağlıklı iletişim becerisini geliştirmeye veya yanlış iletişim türleri oluşmasına sebep olabilmektedir. Güvenli bağlanma stilini geliştirmiş kişiler hem arkadaşlık hem de romantik ilişkilerinde, kendini daha iyi bir şekilde ifade edebilme ve sorunlarını dile getirebilme becerisine sahiptirler. Bu yüzden partnerlerin romantik ilişkilerde gösterdikleri kendini açma davranışında güven duygusunun payı büyüktür. Romantik ilişki içerisindeki partnerlerin birbirlerine karşı güveni ne kadar fazlaysa, kendini ifade edebilme becerisi o kadar yüksektir bu sebeple partnerler ilişkilerinin başlarında çok fazla yatkın olmasalar bile ilişkinin ileri evrelerinde kendini açma davranışını geliştirebilirler.
Gerek kültür gerekse bazı sosyal normlar ve tabular nedeniyle açık iletişim kurmakta ve kişilerin de kendisini açmasında zorluklar yaşanabilmektedir. Fakat çekinilen konuların veya zayıf yönlerin konuşulmasının ilişkiye mutluluk getirebileceğinin de unutulmaması gerekir. İlişkinin nasıl sağlıklı yönde ilerleyeceğini ve o ilişkiden tatminin nasıl sağlanacağını ancak ilişki içindeki bireyler bilebilir. Bunun içinse partnerlerin birbirine dürüst ve içten bir şekilde yaklaşması gerekmektedir. Tüm çabalara rağmen iletişimsizliğe bir çare bulunamıyorsa evlilik ve çift terapistlerine başvurulması partnerler için önemli bir adım olabilir.
KAYNAKLAR
Gültekin, F. (2001). Lise öğrencilerinin kendini açma davranışlarının kimlik gelişimleri açısından incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1(14), 231-241.
Hendrick, S. S., Hendrick, C. ve Adler, N. L. (1988). Romantic relationships: Love, satisfaction and staying together. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 980-988.
Rosefeld, L. B. (2000). Overview of the ways privacy, secrecy, and disclousure are balanced in today’s society, Balancing the secrets of private disclosures, 3-17.
Tüzün, O. ve Sayar, K. (2006). Bağlanma Kuramı ve Psikopatoloji, Düşünen Adam, 19(1),24-39
GÖRSEL KAYNAKLAR
https://www.uplifers.com/romantik-iliskilerde-karsimizdaki-kisiye-sinir-koymanin-onemi/
https://www.neoldu.com/iliskide-sinirlar-nasil-belirlenir-33704h.htm
Melisa Akpınar
Aday Psikolojik Danışman
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kuzey Kıbrıs Kampüsü