“The Marshmallow Test” adıyla tanınan lokum testi, ilk kez 1960’larda Stanford Üniversitesi öğretim üyelerinden psikolog Walter Mischel ve ekibi tarafından uygulanmıştır. 4-5 yaşlarındaki çocuklar üzerinde yapılan lokum testinin temel amacı, çocukların dürtülerini kontrol edebilme ve hazlarını erteleyebilmeleri hakkında bilgi edinmektir. Peki, bu test nasıl uygulanmıştır?
Öncelikle çocuklar tek başlarına kalacağı odalarına getirilmiştir. Bu odada masa, sandalye ve sonradan tabak ile getirilecek olan lokum haricinde herhangi bir eşya bulunmamaktadır. Çocuklar oturduktan sonra onlara bir lokum getirilmiş ve lokumu hemen yiyebilecekleri, fakat 15-20 dakika bekleyebilirlerse aynısından bir tane daha yiyebilecekleri söylenmiştir. Odada yalnız bırakılan çocuklardan bazıları lokumu dayanamayıp yedikten sonra hemen odadan çıkarken bazıları ise oyalanmak için çeşitli aktiviteler türetmiştir: gözleri kapatmak, uyumaya çalışmak, etrafa bakınmak, şarkı söylemek…
Fakat test tabii ki burada sonlanmış değil. İzleme çalışmaları ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde de devam etmiştir. İlerleyen yıllarda bir lokumu hızlıca yiyen ve ikinci lokum için sabırla bekleyen çocukların sosyal ve duygusal becerilerinin farklılığı incelenmiştir. Sonuçlar lokum testinin etkililiğini ortaya koymaktadır. Lokumu hemen yiyen çocukların büyük bir çoğunluğunda iletişim ve ilişki kurmada zorluk, öfkeyi kontrol edememe, kendini yetersiz ve değersiz hissetme, sorunlarla baş edememe, aşırı kıskançlık gibi duygular ve davranışlar gözlenmiştir.
İkinci lokum için bekleyen çocukların büyük bir çoğunluğunda ise iletişim kurmaktan çekinmeme, ilişkileri başlatabilme ve sürdürme, kendini yeterli hissetme, kendine güvenme, sorumluluk alma, problem çözebilme gibi duygular ve davranışlar gözlenmiştir. Ayrıca önemli ölçüde akademik başarı oranlarının da bu çocuklarda yüksek çıktığı görülmüştür.
Gerek sosyal gerek akademik alanda bir şeyler başarmak istendiğinde hedefe odaklanmak için dikkati dağıtan unsurdan uzaklaşmak ve bir süreliğine onu ertelemek gerekebilir. Bu unsur o anda yapılması daha kolay olduğu için veya daha çok hoşa gittiği için istenen bir şey olabilir. Burada dürtülerin kontrol edilebilmesi ve duyguların yönetilebilmesi önemlidir. Bunların sonradan da öğrenilebilen bir beceri olduğu bulgularla kanıtlanmıştır. O halde lokum testindeki amaç ve konsept, çocuklarda istenen beceri kazanımlarının gözlenmesi için günlük hayatta farklı şekillerde uygulamaya konabilir.
KAYNAKÇA
Goleman, D. (2017). Duygusal zeka neden IQ’dan daha önemlidir? (Çev. Yüksel. S. B.). İstanbul: Varlık Yayınları.
Resim: https://quantify.world/blog/2017/09/the-marshmallow-test-kids-these-days-have-more-self-control/.
Gülçin Abacı
Ege Üniversitesi
Aday Psikolojik Danışman
