Pedagojik değerler serisinin geçen ay yayınlanan yazısında toplumsal düzenin işleyişinde, gerek toplumsal kuruluşların ve gerekse bireylerin sahip olması gereken bazı değerlerden ve sorumluluklardan bahsetmiştik. Bu ay da toplumu oluşturan her bireyin sağlıklı bir ruhsal işleyişe ve kendini gerçekleştirme yetisine sahip olması için gereken birtakım değerlere değineceğiz.
İnsanoğlu var olduğu günden beri hep bir arayış, sorgulama ve bilme çabası içerisindedir ve bunca çabayı daha mutlu bir hayat, daha yaşanabilir bir ömür uğruna göstermektedir. Nitekim hayat sınavlarla doludur ve araştırmak, bilmek ve yeni tecrübeler edinmek kaçınılmazdır. Hatta bütün bu değerlere sahip olmak bireylerin kendini gerçekleştirebilmesi için birer ihtiyaçtır, yaşamın sağlıklı bir şekilde devam ettirilmesinde önemli ayrıntılardır.
Bir şeyi bilmek, onun varlığının ve var olma sebebinin bilincinde olmak, sonuçlarına dair tahmin yürütebilmek demektir. Bilmek çok geniş kapsamlı bir kavramdır ve bu yönüyle belki de en önemli değerlerimizdendir. Bilmek, özgürleşmektir; bireyler yaşamı ve ölümü, doğruyu ve yanlışı, maddeyi ve maneviyatı, doğayı ve tüm evreni, başka insanları ve en önemlisi de kendini bilmek ister. Kendini bilen insan fikir sahibi olabilir ve hayata karşı farkındalıkları artar, başkalarıyla uyumlu ve bir o kadar da kendine has, özgün bir birey olur.
Bireyler, kendilerine, başkalarına ve hayata dair edindiği tüm bilgiler sayesinde yaşamlarını devam ettirir, olumlu veya olumsuz birçok tecrübe edinir. Ancak edinilen bilgiler ve tecrübeler yeni durumlar ortaya çıktıkça güncellenmelidir, farklı deneyimlere kapı açılmalıdır. Çünkü deneyim artıkça bireyin kendini gerçekleştirme kapasitesi de artacaktır.
Daha çok bilmek ve yeni tecrübeler edinmek, bireylerin kendini gerçekleştirmesinde önemli adımlar ve vazgeçilmez aşamalar olsa da bilgelik diye nitelendirdiğimiz değere ulaşılmadıkça kendini gerçekleştirme arzusu hep eksik kalacaktır. Zira bilgelik, edinilen bilginin ve deneyimin de ötesinde, bir hayat felsefesine ve özgün bir yaşam tarzına sahip olmaktır. Bilge olmak, herhangi bir ayrım gözetmeden bütün insanlara saygı göstermenin yanı sıra, doğaya ve doğadaki diğer bütün canlılara da saygı ilkesini esas alır. Aycan’a (2014) göre, bilge kişi erdemlidir, üretkendir ve sevgi doludur, onun yanında huzur duyulur.
Hayatımızın hemen hemen her aşamasında, çeşitli alanlarda sınavlarla karşı karşıyayız ve hatta birebir içerisindeyiz. Bir değer olarak düşünüldüğünde sınav, bazen hayatımızda istenmeyen durumlara göstermemiz gereken sabırdır ve bazen de istenilen durumlarda edilmesi gereken şükürdür.
Bireyler, içerisinde bulundukları sınavların yarattığı stres ve çatışmaları ortadan kaldırmak için çaba gösterirler. Bu çabanın sonucunda istendik bir duruma ulaşınca da başarıyı elde ederler. Can’a göre (2014) başarı, hedefini bilmek ve o hedefe ulaşmak için inanç, azim, özgüven, kararlılık ve cesaretle, bütün yeteneklerini kullanarak planlı çalışmakla ulaşılan mutlu sonuçtur. Ulaşılan başarıların, elde edilecek yeni başarıların güdüleyicisi olacağı asla unutulmamalıdır.
Başarıya ulaşmakta hedef belirlemek ve o hedef için istekle, azimle çaba göstermek öncelikli adımlardır. Ancak bireylerin hedefleri doğrultusunda gösterdikleri çabaya rağmen karşılarına çıkacak bütün engelleri aşabilmeleri ve pes etmemeleri için cesaret de vazgeçilmez bir değerdir. Cesaret, bireyin kendine duyduğu güvenin ve saygının davranışlarına yansımasıdır.
İnsanlar ve diğer tüm canlılar; dünya ve bütün evren; bilim ve sanat; spor ve ekonomi; siyaset ve ideolojiler… Tüm bireylerin yaşamları boyunca iç içe olduğu bütün bu kavramlar hepsi birer bilgi denizi… Bunların hepsine birden bütün yönleriyle hâkim olmak pek mümkün olmasa da insanoğlu hep yeni bilgiler edinmek, belirli alanlarda kendini geliştirmek durumunda kalmıştır. Bunu yaparken de araştırma dediğimiz yöntemli çalışma stratejilerini kullanmıştır.
Pedagojik değerler yazı dizisinin beşinci bölümünde sevgi, saygı, nezaket, hoşgörü, paylaşmak, empati, iyilik ve duyarlılık değerlerinden bahsedeceğiz.
KAYNAKÇA
- Girgin, M. (2014). Pedagojik değerler. İçinde Ş. Aycan (Ed.), Bilgelik (İkinci baskı). Ankara: Vize Yayıncılık.
- Girgin, M. (2014). Pedagojik değerler. İçinde Ş. Can (Ed.), Başarı (İkinci baskı). Ankara: Vize Yayıncılık.
Görsel Kaynakça:
2.httpswww.google.comurlsa=i&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjQkrLPhrzgAhWvMewKHeNkD6MQjRx6BAgBEAU&url=http%3A%2F%2Ftahmisdergi.com%2Fbilmek-uzerine-bir-deneme%2F&psig=AOvVaw0dp7RV1phI5VsrG5B918P4&ust=1550262130800335
Nursena ALUÇLUER
Psikolojik Danışman