Resim; çocuğun iç dünyasının, hayal gücünün, dışa aktarımı ve kendini ifade etme biçimi olarak açıklanabilir. Başka bir ifade ile resim, çocuğun fiziksel, zihinsel, gelişimsel dönemlerine dair ipuçları barındıran bir yöntemdir denilebilir. Çocuklar, çizdikleri resimlerde kullandıkları renkler, çizgiler ve kağıdı kullanım şekilleri ile iç dünyalarındaki imgeleri somut hale getirirler. Resim yapmak, çocuk için kelimelerden daha güçlü biçimde kendini ifade etme becerisi geliştirmesinin yanı sıra ruhsal, bedensel ve kişilik gelişimine de katkıda bulunur. Kısaca resim yapmak çocuğun birçok gelişim sürecine katkı sağlayan, yetişkin ve uzmanlara çocuk hakkında önemli bilgi kaynağı olan ve çocuklar açısından eğlenceli bir yöntem olarak kabul edilebilir.
Çocuklar kağıda sadece hayal dünyasına dair sınırsız figürleri çizmezler, özellikle aile yaşantılarını, ebeveynlerinin tutumlarını, kendilerini aile içinde nasıl algıladıklarını, ebeveynlerin kendilerine karşı tutumlarını, ebeveynleriyle, varsa kardeşleriyle, arkadaşlarıyla ya da diğer yetişkinlerle yaşadığı olumlu ve olumsuz süreçleri yansıtabilir ve olumsuzluklarla baş etme yöntemlerine dair de ipuçları verebilirler. Örneğin aile resmi çizen bir çocuk kendini yakın hissettiği kişiye (anne, baba, kardeş veya dışarıdan bir ebeveyn de olabilir) yakın çizebilir. Kardeşiyle sorun yaşıyorsa onu kıskanıyorsa kardeşini uzak bir yerlere çizebilir veyahut hiç çizmeyebilir. Anne ve babası arasında anlaşmazlık yaşanıyorsa onları birlikte çizmeyebilir. Şiddet gören bir çocuk şiddet gösteren bireyin uzuvlarını çizmeyebilir. Çocuk zihin dünyasında şiddetin kendisine bir daha uygulanmaması için kendini bu şekilde ifade etmeye çalışır. Çocukların çizdikleri resimler derinlik açısından zayıf olsa da önemli olan çocuğun yapmış olduğu resimde neyi konu edindiği ve çocuğun kendisinde bu çizilenlerin ne anlam ifade ettiğidir. Ebeveynler, çocuklarıyla birlikte resim yapma etkinliği ile çocuklarının olumlu düşünce ve duygularını paylaşmış ve çocuklarının yaşadıkları problemleri anlamaya ve çözüm bulmaya yardımcı olacaklardır.
Çocukların yapmış oldukları resimler bireyseldir. Yani her yaş dönemine ait belli kalıplar, belli çizgi özellikleri olsa da çocuk çizgileri kendi iç dünyasındaki dinamiklere dayandırarak kağıda yansıtır. Bu açıdan bakıldığında çocuğun yapmış olduğu resimler çocuğun kendine has gelişimsel ve zihinsel süreçleri hakkında bilgi kaynağı olabilmektedir. Ancak resim yapmanın tek başına yeterli olmadığı ve gözlem, test, bireysel görüşme gibi uzman yardımı gerektiren yöntemlerle birlikte değerlendirilmesi gerekebileceği de göz önüne alınarak yorum yapılmalıdır. Özellikle ruhsal ve kişilik problemlerini tanımlamada çocuğun çizdiği resim tek başına yeterli bilgi sağlamayacaktır. Örneğin gelişim dönemi açısından okul çağına gelmiş bir çocuğun okulunu, okul bahçesini, arkadaşlarını vb. çizmesi okul çağındaki çocuk için normal kabul edilen bir durum olmakla birlikte çocuğun sosyal zeka becerilerinin gelişiyor olduğuna bir örnek olabilir. Başka bir örnek verilirse çocuğun okul çağında ve insanlarla iç içe bir yaşantısı olmasına rağmen resimlerinde hiç insan resmi çizmemesi anormal bir durum olarak nitelendirilebilir. Kişiler arası ilişkilerde yetersiz, hassas ve güvensiz olduğu ve uzman yardımına ihtiyaç olduğu söylenebilir.
Eli Yüzü Boya İçinde Kalmış Bir Çocuk;
- kendini özgün biçimde ifade etmeyi öğrenir ve özgüveni gelişir,
- küçük ve büyük kas becerilerini etkin olarak kullanmayı öğrenir,
- el ve göz koordinasyonu birlikte çalışır,
- sağ ve sol beyni etkin olarak kullanır,
- resim yeteneğini küçük yaşlardan itibaren fark etmiş ve geliştirmeye başlamış olur,
- yaşadığı olumsuz duyguları dışa vurarak deşarj olur,
- yeteneği olsun olmasın görsel anlatımları güçlü olan bireydir.
Ama Bu Çizdiğin Hiçbir Şeye Benzemiyor ki?
- Çocuğunuzla resim yaparken çocuğunuzun resmi anlatmasına fırsat tanıyın. Resimdeki imgelerin ne olduğunu çocuğa tek tek sormadan bütün olarak resmin ne ifade ettiğini anlatmasını isteyin.
- Bu resimde neler oluyor? Bana da anlatmak ister misin?
- Ne çizdiğini çok merak ediyorum, doğrusu çok hoş görünüyor.
- Çocuğa uygun bir ortamda ve resim malzemeleriyle çocuğunuzun kendini ifade etmesine olanak tanıyın.
- Çocuğunuzun resmine müdahale etme isteği hissederseniz fikrinizi belirtin ama ısrarcı olmayın. Çocuk kendini hayal dünyasını sınırlandırılmış ve yönlendirilmiş hissedebilir.
- Çocuğunuzun resimlerine olumsuz eleştirilerde bulunmak yerine yansıtıcı ve destekleyici tepkiler vererek resim yapma isteğini arttırıcı ifadeler kullanın.
- Ama bu çizdiğin hiçbir şeye benzemiyor ki? Gel ben sana daha güzelini çizeyim.
- Demek korkunç olması için tek gözlü bir koca ayı çizdin. Dediğin gibi gerçekten korkutucu görünüyor.
- Evin bacasından mor duman çıkması çok güzel. Bu fikrini çok beğendim.
denilerek çocuğun resim yapma isteği arttırılabilir.
GÖRSELLERİN KAYNAKÇASI
https://pin.it/4p23WhH adresinden erişildi.
https://pin.it/1oRL5uG adresinden erişildi.
Merve AKBABA
Psikolojik Danışman
