Teknoloji, her geçen gün dur durak bilmeden ilerlemeye devam etmektedir. Teknolojinin bu şekilde ilerlemesi birçok yeniliği ve değişimi beraberinde getirmektedir. Bir toplumun da bu yenilikler arasında yapması gereken diğer çağdaş toplumlara ayak uydurmak ve denk düşmeyi denemektir.
Bugünümüze damga vuran son yeniliklerden biri de insansı robotlardır. Bundan bir süre öncesine kadar hayal edilemeyen, ütopik bulunan bu robotlar artık günümüzün gerçeği haline gelmiştir. Geleceğimizde ise varlıklarına alışılmış, geçmişte kalan bir yenilik haline gelme ihtimali bulunmaktadır.
Bu insansı robotlar son zamanlarda birçok ülke tarafından resepsiyonistlik, asistanlık ve güvenlik vb. amaçlarla kullanılmak üzere satın alınmaktadır. Bu yazılımlara sahip insansı robotlar, insanların yerine getirdiği görevleri yerine getirir hale gelmesi adına tasarlanmaktadır ( “İnsansı robot öğretmenler’’, 2017).
Adım adım yerini sağlamlaştıran bu teknolojiye birden fazla pencereden bakmak mümkündür. Bu insansı robotlar hayatı kolaylaştıracak mı? Yoksa varlığını günümüzde koruyan işsizlik oranı artacak mı? İnsan gücünün verimliliğinden ziyade insansı robotların varlığı daha mı verimli olacak? Bu soruların cevabı şimdilik soru işareti olarak varlığını korumaktadır.
Yapılan son çalışmalarla yapay zeka özelliği de eklenen bu insansı robotların eğitim alanında da kullanılması üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Çalışmaların bir parçası da okul psikolojik danışmanlarını ilgilendirmektedir. Çünkü tasarlanan bu insansı robotlar, okul psikolojik danışmanlarına yardımcı olmak adına programlanmaktadır ( “Robot öğretmenler’’, 2016).
Araştırmaların sonucuna göre bu insansı robotlar, çocukların ilgisini çok rahat çekebilmekte ve çocuklar bu robotlarla iletişim kurmaya çabalamaktadır (“İnsansı robotlar çocuklara’’, 2017). Böyle bir sonuçla karşılaşılması günümüzde oldukça doğaldır. Dumanla haberleşen bir toplumun telefonun varlığıyla tanışmasına verdiği tepkiyle eşdeğerdir. Farklı ve yeni olan her şey yetişkinlerin bile dikkatini çekerken çocukların dikkatini çekmesi beklenilesi bir durumdur.
Peki, bir robotun öğrencilere rehberlik hizmeti vermesi mümkün müdür? Projenin tasarısına göre bu robotlar yapay zeka sayesinde çocuğun duygularını, eğitimle ilgili düşüncelerini, yetenek ve ilgilerini depolayabilecek. Ardından bu depoladığı bilgileri arka planda kalan okul psikolojik danışmanına sunabilecek ( “İnsansı robot öğretmenler’’, 2017). Ya sonra?
Okullarda öğrencilere sunulan rehberlik ve psikolojik danışma hizmetinin ve verilen eğitimlerin içeriği bundan ibaret değildir. Her okul psikolojik danışmanı; gerekli iletişim becerilerini kazanmak, çocuğun ihtiyaçlarına layığıyla cevap vermek, aldığı eğitim doğrultusunda kendisini zenginleştirmek ve deneyim kazanmak durumundadır.
Okullarda verilen rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti insansı robot tasarımında yer alan özelliklerden çok daha fazlasıdır. Okul psikolojik danışmanına yardım eden bir robot her ne kadar kolaylık sağlamak adına tasarlansa da bir insansı robotun psikolojik danışma desteğine ihtiyacı olan bir öğrencinin ihtiyacını algılayacak ve yardımcı olacak düzeyde olması tartışılması beklenen konulardan biridir.
Bir öğrencinin psikolojik, sosyal ve kişisel problemlerine dönük yardımcı olma süreci insansı bir robotun yazılımlarla desteklenmesiyle altından kalkabileceği bir durum değildir. Robotlara günümüzde ihtiyaç duyulan alan, insan gücünün üstüne çıkabildiği ve daha fazla verim alındığı alanlardır. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti ise insana yöneliktir. Yeterli bir şekilde çocuğun ihtiyaçlarına dönüt verilmesi hali hazırda bulunan iletişim becerilerinin bir mekanizmaya kazandırılmasıyla mümkün gözükmemektedir.
Günümüzde insani hataları en aza indirgemek ve üretkenliği, memnuniyeti arttırmak amaçlı ihtiyaç duyulan ve tasarlanan bu robotların söz konusu bir ülkenin geleceği olan çocukların hayatlarına dokunması oldukça tartışılmaya müsait bir gündem konusudur.
İnsansı bir robotun bütün donanımlara sahip olduğunu varsaysak bile durağan olmayan hayata ve ortaya çıkabilecek durumlara müdahale edip kontrol altında tutması hayali bir teknolojidir. Çünkü bir eğitim kurumunda amaç yalnızca öğrencilere eğitim vermek değildir. Aynı zamanda bireyler hayata hazırlanır ve rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti bu bütünün temel taşlarından biridir. Bu nedenle hayatın gerçekleriyle birebir iletişim kuran bir insanın yerini insanımsı robotların alması uygun değildir.
Bu söylemler robotların hayatımızdaki varlıklarının yanlış olduğunu vurgulamak için değildir. Yalnızca doğru yerde ve uygun bir şekilde teknolojiyi kullanmak önemlidir. Albert Einstein bu durumu açıklayan çok uygun bir sözü vardır: “Ben atomu insanlığa hizmet etmek için buldum. Onlar bomba yapıp birbirlerini yok ettiler.” Bu anlamlı sözde yer alan mesajları almak ve günümüze uyarlamak çok önemlidir.
Böylesine hızla gelişen dünyada yeniliklerin doğru konumda değerlendirilmesi yeniliklerin değerini yükselten bir etmen olacaktır. İnsansı robotların da rehberlik ve psikolojik danışma hizmetinde kullanılmasından ziyade bir mesleğin niteliğini düşürmeden ihtiyaç doğrultusunda değerlendirilmesi yeniliğin günümüze olumlu yansımalarını beraberinde getirecektir.
Melisa BURAN
Adnan Menderes Üniversitesi
Kaynakça:
- İnsansı robotlar çocuklara neler öğretilebilir? (2017, 24 Ağustos). Erişim adresi: http://www.egitimdeteknoloji.com/insansi-robotlar-cocuklara-neler-ogretebilir/
- İnsansı robot öğretmenler geliyor! (2017, 22 Kasım). Erişim adresi: https://www.f5haber.com/teknoloji-oku/insansi-robot-ogretmenler-geliyor-haberi-6542419/
- Robot öğretmenler (2016, 29 Eylül). Erişim adresi: http://www.muhendisanne.com/robot-ogretmenler/
Görsel Kaynakça:
- http://freedesignfile.com/267251-the-skeleton-of-the-robot-stock-photo/
- https://www.thewealthadvisor.com/article/marketwatch-hello-self-driving-cars-and-goodbye-41-million-jobs?page=1
- https://www.ittf.com/2017/02/27/circuit-training-robot-teaches-table-tennis/
- http://www.ipesearch.co.uk/page_814151.asp
