Kitap Analizi: Okul Danışmanları İçin Çözüm Odaklı Kısa Süreli Psikolojik Danışma
Kitabın Adı : Okul Danışmanları İçin Çözüm Odaklı Kısa Süreli Psikolojik Danışma
Yazarın Adı : Gerald B. Sklare Çev. Diğdem Müge Siyez
Yayıncılık : Pegem Akademi
Yayınlanma Tarihi : Ekim 2016
Sayfa Sayısı : 98
Bu kitabı okumak için elinize aldığınızda şu cümlelerle başlarsınız Çözüm Odaklı Kısa Süreli Psikolojik Danışma Yaklaşımını (ÇODY) derinlemesine anlamaya;
“Kendinizle ilgili olarak, üniversiteden okul danışmanlığı derecesi aldığınız ve okul danışmanı olduğunuz öğrencilere danışmanlık alanındaki etkililiğinizi göstermeye çok istekli olduğunuz bir resim hayal edin. Kendinizi bildiğinizden beri bir okul danışmanı olmak istiyordunuz. Aradan bir yıl geçti ve resim bulandı. Size verilen sorumluluklar nedeniyle kendinizi bunalmış hissediyorsunuz ve çocuklarla danışma yapmak için çok az zamanınız var. Öğrencilerle danışma yapmak için zamanınızı ayarladığınızda, öğrenciye sadece birkaç seans ayırabileceğiniz için cesaretiniz kırılıyor ve bu kadar kısa zamanda ne yapabilirim neden bu kadar sıkıntılı ? diye düşünüyorsunuz. Çünkü okul danışmanı olurken temel motivasyonunuz öğrencilerle danışma yapmaktı ama düş kırıklığına uğradınız ve bu alanda çalışmakla ilgili kaygılarınız var. “
Bu başlangıç oldukça merak uyandırmakla birlikte zor zamanların kurtarıcısı olarak ümit vaat etmektedir.
ÇODY’ını kısaca tanımamız gerekirse; Düşük benlik saygısı, akademik başarısızlık, akranlarla uyumsuzluk, okuldan kaçma, ebeveynlerin boşanması ve ebeveynlerle yaşanan sorunlar okullarda çalışan psikolojik danışmanların sıklıkla karşılaştıkları problemler arasında yer almaktadır. Bu gibi sorunlar yaşayan öğrencilerle çalışırken, sorunların nedenlerini anlamak yerine sorunların olmadığı zamanları fark ederek sorunların çözümleri üzerinde çalışan ve öğrencilerin güçlü yanlarına vurgu yapan Çözüm Odaklı Kısa Süreli Psikolojik Danışma Yaklaşımı (ÇODY), yapılandırılmış ve ekili bir psikolojik danışma yaklaşımıdır.
Yazar, bu kitapta çözüm odaklı danışma yaklaşımının geçmişi, temelleri ve aşamaları hakkında okuyucuyu bilgilendirirken çok sayıda vakaya da yer vermiştir. Kitapta her bir aşamanın tanımlanmasının ardından bunun danışma sürecinde nasıl uygulanacağı ile ilgili danışman-danışan diyaloglarına yer verilmesi bu yaklaşımın anlaşılırlığını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca bölüm sonlarında verilen alıştırmalar, uygulayıcıların bu yaklaşımla ilgili kendi becerilerini değerlendirmelerine olanak sağlamaktadır. Tüm bunlardan da anlaşıldığı üzere kitabın alana olan katkısı ve amacına hizmet ettiği yadsınamaz bir gerçektir.
Kitabın içeriği hakkında genel bilgilendirme yapılacak olur ise bu kitap, ÇODY’nı geliştiren deShazer’in çalışmasına dayanmaktadır. deShazer, problemlerden ziyade çözümlere odaklanmayı keşfetti ve danışanları geleneksel danışma modellerine göre daha hızlı iyileştiler. Bu yaklaşımda danışanların her zaman problemlerinin üstesinden gelebileceği kabul edilmektedir. Aslında danışanlar farkında olmasa bile çözümler vardır.
Danışanlara kaynaklarını yeniden keşfetmelerinde yardımcı olunur ve danışanlar geçmişteki başarılarını tekrar etmek için cesaretlendirilirler. Bu yaklaşım gücü, dinamikliği temsil eder ve danışanların, onları danışmaya getiren problemlerini hızlıca çözmelerine olanak sağlar.
Kitabın birinci bölümünde, ÇODY’nın geçmişi, temelleri ve okul danışmanlığındaki uygulamaları ile ilgili bilgilere yer verilmektedir. İkinci bölümde, öğrencilerin çözüm odaklı danışmanlık yaklaşımına nasıl hazırlanacağı ve ilk görüşmede amaç belirlemenin nasıl kolaylaştırılacağı gösterilmektedir. Üçüncü bölüm, okuyucunun öğrencinin farkında olmadığı başarılarını ve yaşamında problemlerin olmadığı anları nasıl görmesini sağlayacağı ile ilgili bilgileri içermektedir. Dördüncü bölümde, okuyucuların bölüm 2 ve 3’te anlatılan süreci görebilmeleri için vakalar ile ilgili örnekler verilmektedir. Beşinci bölüm ise danışmanın öğrencilerle ikinci ve diğer oturumlarda kullandığı teknikleri içermektedir. Son kısım olan altıncı bölümde çözüm odaklı yaklaşımda kullanılan diğer uygulamalar tanımlanmaktadır.
Son olarak şunlar söylenmelidir ki; her psikolojik danışma yaklaşımının avantajları, dezavantajları, sınırlılıkları olduğu gibi ÇODY’nın da muhakkak var fakat bizler avantajlarına odaklanacak olursak özellikle okul danışmanları için ciddi bir kurtarıcı ve işe yarar bir teknik olduğunu görmekteyiz.
Yazar, özellikle Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik lisans öğrencisi arkadaşlarımızın ertelemeksizin okuyacağı ve kazanım sağlayacağı bir esere imza atmıştır.
HAZIRLAYAN:
Şule KENANLAR
İstanbul Aydın Üniversitesi
